Bonjour schreef: 23 sep 2020, 20:42Dat stadium zijn we allang gelukkig voorbij. Euthanasie is een recht. Waar komt trouwens dat idee vandaan dat de beslissing om een leven te beëindigen niet bij de persoon zelf mag liggen? Volgens mij is dat heel christelijk en islamitisch. Niet meer van deze tijd en zeker niet voor de niet-christenen. Van wie is het leven eigenlijk als je niet zelf over het meest essentiële mag beslissen? Mijn leven is zeker niet van de Paus of andere katholieken.
Of iets wel of niet van deze tijd zou zijn, is niet relevant. Ook deze tijd kan verkeerde dingen doen. Het enige wat relevant is, is of iets juist en rechtvaardig is om te doen of niet.
Ook probeer je het standpunt tegen euthanasie als iets exclusief religieus te duiden, terwijl dat niet het geval is. Ik zie ook niet waarom dat relevant zou zijn. Het ontslaat je immers nog niet van de verantwoordelijkheid je eigen standpunten zorgvuldig te onderbouwen in discussies hierover, op basis van beginselen die je redelijkerwijs samen gemeen hebt.
Waar komt echter het idee vandaan dat een ieder het eigen leven zou mogen beëindigen? Precies, net zo goed uit een specifiek wereldbeeld over mens en samenleving, dat dus net zo goed betwist kan worden.
Het komt voort uit wat ik maar even het 'eigendomsdenken' noem. Alles is eigendom van iets of iemand en als iets je eigendom is, dan mag je er vaak mee doen wat je wil, inclusief het kapotmaken. Dat geldt niet enkel voor objecten, maar ook voor levende wezens. Dus als je eigendom zou zijn van jezelf, dan mag je ook met jezelf doen wat je maar wil.
Ik geloof echter dat een dergelijk eigendomsdenken niet toepasbaar is als het gaat om leven en dood. Je bent net zo min eigendom van het leven, als je bent van de dood. Het leven is je gegeven en kan je door ziekte of anderssoortig lijden zo weer afgenomen worden, zonder dat je er iets aan kan doen. En iets ontvangen is niet altijd hetzelfde als iets in eigendom krijgen, want je kunt ook iets in bruikleen ontvangen.
Er is dus geen eigendomsrecht op jouw leven, niet vanuit jouzelf en ook niet vanuit anderen. Je kunt er dus niet zomaar mee doen wat je wil en al zou je er wél eigenaar van zijn, dan kun je ook alsnog niet zomaar doen wat je ermee wil. Ook als eigenaar van iets blijf je verantwoordelijk voor hetgeen je bezit en dien je er respectvol en zorgvuldig mee om te gaan.
Daarbij sta je tijdens jouw leven ook niet op jezelf, maar ga je ook verbintenissen aan met anderen, met daarbij behorende verplichtingen, en wordt je ook deel van hun leven. Zij kunnen dus invloed uitoefenen op hoe jij je leven leidt: je chef bepaalt welk werk je moet doen, je ouders bepalen je opvoeding, je vrienden bepalen samen met jou wat zij van jou kunnen verwachten en andersom, etc..
Als je jezelf dus doodt of laat doden, dan dood je ook iemands kind, iemands collega, iemands vriend, wellicht ook iemands geliefde als je een relatie hebt, etc. Je neemt anderen mensen dus ook iets af, zonder dat zij daarom vroegen. Misschien zullen zij jouw keuze respecteren, maar misschien ook wel helemaal niet en dat is dan net zo goed hun recht.
Je moet dus eerst een uiterst individualistisch mensbeeld aanvaarden, alvorens je kunt nadenken over al dan niet onbegrensde zelfbeschikkingsrecht en het recht om zelf je leven te mogen beëindigen. Een derglijk individualisme aanvaard ik zelf echter niet, vanwege die verbondenheid.
Mensen zijn van nature niet individualistisch, maar leven dus voortdurend in relatie tot elkaar. Dus is het niet juist om te doen alsof we wél zo individualistisch zijn of zouden moeten zijn.
Dat betekent niet dat je geen eigen rechten zou mogen hebben, maar wel dat je niet onbepérkt eigen rechten kan uitoefenen. Er zijn altijd grenzen in wat je wel of niet kan doen, ook in de huidige Nederlandse samenleving, en wat je anderen kan vragen qua hulp.
In hoeverre je dan van de overheid of de geneeskunde mag vragen tot eisen om de dood te faciliteren als oplossing voor (ondraaglijk) lijden of zelfs voor een 'voltooid leven' is een hele legitieme, absoluut belangrijke vraagstelling die echt niet zo gemakkelijk te beantwoorden is.
Want als de overheid eenmaal de dood aanvaardt als geëigend middel tot het verlossen uit welk lijden ook, dan zal de dood altijd in haar achterhoofd blijven in het nadenken over welke ethische kwestie dan ook. En niet elke overheid zal even goed en integer kunnen omspringen met zo'n loodzware verantwoordelijkheid.
Blijft alleen de vraag of zorgpersoneel de verplichting heeft aan euthanasie mee te werken. Ik vind van wel. Een patiënt in de laatste fase moet onvoorwaardelijk geholpen worden. Als zorgpersoneel het niet zelf wil doen, zal ze moeten helpen iemand te zoeken, maar zelfs dat mag niet van de Paus. Dan vraag ik me af of ze op de goede plek werken als dat toch een probleem oplevert. Ik wil niet om euthanasie vragen en als antwoord nee krijgen of een telefoonnummer voor weer een ander.
Een staaltje wens=bevel-denken dus. Iemand wil iets en een ieder moet het koste wat het kost maar honoreren, gewetensnood of niet. Mijns inziens is dat geen gezonde instelling, net zoals het bevel=bevel-denken dat ook niet is.
Dat je bij ondraaglijk wreed lijden redenen euthanasie zou willen toepassen, dat kan ik nog wel begrijpen, hoewel er dus alternatieven zijn. Maar dat je daartoe vrijelijk over het geweten van anderen wil beslissen, dat lijkt wel erg op waar je de paus nu juist van beschuldigd.
Mijns inziens mag je mensen echt nooit verplichten een ander te doden, of daarbij te assisteren. Want iemand doden is echt iets heel anders dan iemand genezen en voor het laatste zijn artsen en verpleegkundigen opgeleid.
Daardoor kan dan misschien gebeuren dat iemand euthanasie wil, maar het niet kan krijgen, hoewel in onze samenleving dat erg onwaarschijnlijk is geworden. Maar ook dat hoort bij het leven, dat je niet altijd kan krijgen waar je naar verlangt, dat er wensen zijn, hoe legitiem ook, die niet zonder meer vervuld kunnen worden, ook als het technologisch wel kan. En dat is iets wat we wel eens wat meer mogen accepteren.
Over die gewetensbezwaarde katholieke zorgmedewerkers hoef je je dan nog geen zorgen te maken. Als de overheid hen echt zou verplichten om mee te werken aan euthanasie, dan is de kans groter dat zij zich simpelweg terugtrekken uit de zorg.
; ook die gaarne met de zo felbegeerde hoofdletter.
