Wat is geweten?

Benieuwd naar wat anderen denken en geloven? Christen of niet, bespreek het hier.
Moderatie: het moderatieteam
Forumregels
hier
> > Lees de regels goed door!

Moderatie: het moderatieteam
hopper
Berichten: 14441
Lid geworden op: 19 jan 2020, 17:06
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door hopper »

Zolderworm schreef: 21 jan 2020, 18:22
Wat moet ik me voorstellen bij een moraliteit die uit zichzelf zo is? Ik denk dat het universum geen morele dimensie kent. Alles wat dat betreft is door de mens bedacht en vaak op basis van bepaalde gevoelens. Voor een moraliteit die "uit zichzelf" zo is, is daarbij geen plaats. Uit zichzelf is alleen het universum zonder morele dimensie.
Wel kan een zekere moraliteit gefundeerd zijn in onze instinctieve onbewuste programmering. Maar dat is alleen maar een functioneren van de natuur. De zogenaamde moraliteit voegen wij dan zelf eraan toe.

Een moraliteit die "uit zichzelf zo" is kent een reden. Daarbij moet je niet denken aan een universum (of God zo je wilt) die een moraal bedacht heeft. Er zit een logica in de wereld om ons heen. Het probleem is dat we die logica op cognitieve wijze willen verklaren. Maar er is een andere onderzoeksmethode welke je gewoon toepast op empirische wijze in je dagelijkse leven mede middels je geweten.

De aanname dat er een God bestaat die een bepaalde moraliteit heeft geordend ontslaat de mens van het onderzoeken. En waarom onderzoeken we?

Einstein zei:
Als we wisten wat we deden, heette het geen onderzoek.
Daarom ben ik van het onderzoeken en niet van het geloven. Diezelfde Einstein zag dat er geen toeval bestond en ik ben het daar mee eens.
En in een onderzoek dienen we ieder voor zich bij onze eigen conclusies te blijven. Daarom is verschil van mening ook geen enkel probleem, maar volstrekt logisch.
Zolderworm
Berichten: 20841
Lid geworden op: 04 mar 2013, 10:26
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Zolderworm »

hopper schreef: 21 jan 2020, 20:12
Zolderworm schreef: 21 jan 2020, 18:22
Wat moet ik me voorstellen bij een moraliteit die uit zichzelf zo is? Ik denk dat het universum geen morele dimensie kent. Alles wat dat betreft is door de mens bedacht en vaak op basis van bepaalde gevoelens. Voor een moraliteit die "uit zichzelf" zo is, is daarbij geen plaats. Uit zichzelf is alleen het universum zonder morele dimensie.
Wel kan een zekere moraliteit gefundeerd zijn in onze instinctieve onbewuste programmering. Maar dat is alleen maar een functioneren van de natuur. De zogenaamde moraliteit voegen wij dan zelf eraan toe.

Een moraliteit die "uit zichzelf zo" is kent een reden. Daarbij moet je niet denken aan een universum (of God zo je wilt) die een moraal bedacht heeft. Er zit een logica in de wereld om ons heen. Het probleem is dat we die logica op cognitieve wijze willen verklaren. Maar er is een andere onderzoeksmethode welke je gewoon toepast op empirische wijze in je dagelijkse leven mede middels je geweten.
Ja, maar ik denk niet dat er uit zichzelf een logica is die betrekking heeft op moraliteit. Voor mij is de wereld op zich moraal-loos. Moraal is mijns inziens geschapen door de mens, maar kan wel z'n oorsprong vinden in het onbewuste, in het bijzonder onze instinctiviteit. Zo dient altruïsme ertoe de groep te helpen overleven in de natuur. Zonder samenwerking tussen de dieren is dat niet mogelijk. Dat leidt tot een zekere moraal in de wereld van mens en dier.
De aanname dat er een God bestaat die een bepaalde moraliteit heeft geordend ontslaat de mens van het onderzoeken. En waarom onderzoeken we?
Het begrip geweten is zeker een onderzoek waard. Maar ik denk dat Freud met zijn Ueber-ich een heel eind is gekomen.
Einstein zei:
Als we wisten wat we deden, heette het geen onderzoek.
Daarom ben ik van het onderzoeken en niet van het geloven. Diezelfde Einstein zag dat er geen toeval bestond en ik ben het daar mee eens.
En in een onderzoek dienen we ieder voor zich bij onze eigen conclusies te blijven. Daarom is verschil van mening ook geen enkel probleem, maar volstrekt logisch.
Zeker, en het is interessant.
Only dead fish go with the flow
Gebruikersavatar
Messenger
Berichten: 11001
Lid geworden op: 24 dec 2017, 07:41
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Messenger »

Namaste schreef: 21 jan 2020, 19:46 Geweten is het inleven in de consequenties van daden jegens anderen. 'Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.' Eigenlijk het voorkomen dat men anderen op de ziel trapt. Eerst zichzelf in de ander verplaatsen en dan pas reageren. Voldoende rekening houden met de gevoelens van anderen. Een interne rechter die direct uitspraak doet, liefst nog voor het kwaad geschied is. Het geweten schijnt ook te kunnen knagen, men kan het erg moeilijk krijgen. Men rijdt iemand per ongeluk aan en kon het niet voorkomen, van de schrik wordt er doorgereden. Men vindt een portefeuille met veel geld en houdt het geld zelf. Dan is er iets binnenin dat vertelt dat men schuldig is en zolang het vanuit hen zelf komt gelooft men het direct. "Schuldig!" De innerlijke rechter heeft uitspraak gedaan. Tijd om berouw te tonen en om iets met iemand goed te maken, zoiets. En anders verder door het leven als een soort misdadiger, door zichzelf veroordeeld.
Ik vind dit een heel mooie beschrijving van het geweten, de innerlijke rechter zoals je beschrijft.

Soms is die rechter erg mild en soms juist een beetje te streng. Knagend geweten over een futiliteit die het 'slachtoffer' niet eens is opgevallen of snel is vergeten. Die rechter laat je dan nachtenlang malend wakker liggen.
Mijn boodschap is als een gedachte waarmee je kunt spelen zonder deze te accepteren.
Zolderworm
Berichten: 20841
Lid geworden op: 04 mar 2013, 10:26
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Zolderworm »

Messenger schreef: 21 jan 2020, 22:54
Namaste schreef: 21 jan 2020, 19:46 Geweten is het inleven in de consequenties van daden jegens anderen. 'Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.' Eigenlijk het voorkomen dat men anderen op de ziel trapt. Eerst zichzelf in de ander verplaatsen en dan pas reageren. Voldoende rekening houden met de gevoelens van anderen. Een interne rechter die direct uitspraak doet, liefst nog voor het kwaad geschied is. Het geweten schijnt ook te kunnen knagen, men kan het erg moeilijk krijgen. Men rijdt iemand per ongeluk aan en kon het niet voorkomen, van de schrik wordt er doorgereden. Men vindt een portefeuille met veel geld en houdt het geld zelf. Dan is er iets binnenin dat vertelt dat men schuldig is en zolang het vanuit hen zelf komt gelooft men het direct. "Schuldig!" De innerlijke rechter heeft uitspraak gedaan. Tijd om berouw te tonen en om iets met iemand goed te maken, zoiets. En anders verder door het leven als een soort misdadiger, door zichzelf veroordeeld.
Ik vind dit een heel mooie beschrijving van het geweten, de innerlijke rechter zoals je beschrijft.

Soms is die rechter erg mild en soms juist een beetje te streng. Knagend geweten over een futiliteit die het 'slachtoffer' niet eens is opgevallen of snel is vergeten. Die rechter laat je dan nachtenlang malend wakker liggen.
Deze uitspraak houdt geen rekening met gewetensstoornissen, zoals mensen die nauwelijks een geweten hebben, of mensen die juist een te groot geweten hebben en van de kleinste dingen wakker liggen. Bovendien heeft de een weer heel andere dingen in het geweten dan de ander. Zo hebben sommige moordenaars geen enkele moeite met hun moord, maar voeren wel een ritueel uit om de boze geesten die op de moord zijn af gekomen buiten de deur te houden. Dus op zich gaat deze uitspraak voorbij aan de werkelijke aard van het geweten, namelijk dat het een onderdeel van de hersenen is.
Only dead fish go with the flow
Gebruikersavatar
Petra
Berichten: 7979
Lid geworden op: 07 nov 2019, 02:55
Man/Vrouw: V

Re: Wat is geweten?

Bericht door Petra »

hopper schreef: 21 jan 2020, 11:04
Het is juist dat besef van goed en kwaad wat bijvoorbeeld homoseksualiteit doet veroordelen. Dat komt uit het denken voort.
Nee.
Dat is geen besef van goed en kwaad.
Dat is .. een ander je laten vertellen wat je goed of kwaad moet vinden.

Instinctief weten we allemaal (de normale gezonde mens) dat moord niet goed is.
Toch worden soldaten er op uitgestuurd om dat te doen.
Omdat het indruist tegen hun geweten zitten zoveel veteranen met geestelijke trauma's.
Nooit te oud om te leren met gedachten te jongleren
@Possibilianism: comfortable with multiple ideas
Gebruikersavatar
Petra
Berichten: 7979
Lid geworden op: 07 nov 2019, 02:55
Man/Vrouw: V

Re: Wat is geweten?

Bericht door Petra »

peda schreef: 21 jan 2020, 18:31 Er wordt veel inbreng geleverd rondom geweten. Ik heb reeds eerder de definitie van Anthony Ashley Cooper gegeven, een andere mag natuurlijk ook, want dan weet je op zijn minst waar je het gemeenschappelijk over hebt. Wat is geweten?
Ik heb het even opgezocht die definitie:

t.w. "" het aangeboren ethische gevoel, dat openstaat voor evaluatie en correctie op basis van de rede "".


Ik vind ook die 'innerlijke rechter" van Namaste wel een goeie bondige omschrijving.

Zolderworm schreef: 21 jan 2020, 23:24
Deze uitspraak houdt geen rekening met gewetensstoornissen, zoals mensen die nauwelijks een geweten hebben, of mensen die juist een te groot geweten hebben en van de kleinste dingen wakker liggen. Bovendien heeft de een weer heel andere dingen in het geweten dan de ander. Zo hebben sommige moordenaars geen enkele moeite met hun moord, maar voeren wel een ritueel uit om de boze geesten die op de moord zijn af gekomen buiten de deur te houden. Dus op zich gaat deze uitspraak voorbij aan de werkelijke aard van het geweten, namelijk dat het een onderdeel van de hersenen is.
Precies!
Het lijkt een aangeboren eigenschap te zijn.
En de ene mens heeft er blijkbaar meer van dan de andere. Sommige zijn zelfs gewetenloos.
Ik vraag me dan af.. of het wel kan veranderen of groeien of ontwikkelen of dat het een aangeboren egenschap is.
Bij kinderen is het iets wat zich moet vormen. Maar dan.. als het eenmaal gevormd is.

Verandert je geweten door de rede of verandert je rede door je geweten?
Laatst gewijzigd door Petra op 22 jan 2020, 05:32, 1 keer totaal gewijzigd.
Nooit te oud om te leren met gedachten te jongleren
@Possibilianism: comfortable with multiple ideas
Bonjour
Moderator
Berichten: 7993
Lid geworden op: 12 aug 2016, 12:32
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Bonjour »

Volgens mij heeft Scherder er wel eens wat over gezegd.
Het is een onderdeel van de hersenen wat onze acties beoordeelt. Dat er zo'n centrum is, wordt dus op dezelfde manier bepaald als dat je 2 armen hebt.
Volgens wiki ontwikkeld het zich vanaf 3 jaar.
De inhoud (de regels) is niet aangeboren, maar wordt erin geprogrammeerd door je opvoeding en andere ervaringen.
Voorbeeld: Een streng gelovige krijgt last van zijn geweten als hij een zondag de kerkdienst mist. Ik heb daar geen last van.
Praten zonder inzicht, kan leiden tot rampen zonder uitzicht.
Peda.
Inzicht vergt verificatie.
Gebruikersavatar
Namaste
Berichten: 101
Lid geworden op: 15 dec 2019, 20:53
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Namaste »

Zolderworm schreef: 21 jan 2020, 23:24 Deze uitspraak houdt geen rekening met gewetensstoornissen, zoals mensen die nauwelijks een geweten hebben, of mensen die juist een te groot geweten hebben en van de kleinste dingen wakker liggen. Bovendien heeft de een weer heel andere dingen in het geweten dan de ander. Zo hebben sommige moordenaars geen enkele moeite met hun moord, maar voeren wel een ritueel uit om de boze geesten die op de moord zijn af gekomen buiten de deur te houden. Dus op zich gaat deze uitspraak voorbij aan de werkelijke aard van het geweten, namelijk dat het een onderdeel van de hersenen is.
De vraag was niet wat gewetens-stoornissen zijn en de werkelijke aard is niet dat geweten onderdeel van de hersenen is. Waar zit het geweten? Dat lijkt mij dezelfde vraag als waar zit het leven. Er zijn wel wat verschillen aangetroffen in de hersenen op het gebied van ontbrekende neuronen maar dat kan het gevolg zijn van het niet gebruiken van die neuronen omdat er geen echt geweten aanwezig is. Spieren worden getraind door oefening en zonder oefening zijn spieren minder ontwikkeld. Ik neem aan dat de oorzaak van het ontbreken dieper ligt en wel in de essentie van wie wij zijn. Er wordt wel gezegd dat we een eigen wil hebben, blijkbaar worden we ook gedreven door diepere oorzaken in de ziel. Elk mens zou als het goed is de keuze hebben tussen goed en kwaad. We hebben zowel mannelijke als vrouwelijke eigenschappen. We kunnen als man onze vrouwelijke kant ontwikkelen en andersom. We zijn een samenspel tussen goed en kwaad. Het kan zijn dat het goede de overhand neemt maar ook andersom. Depressies zijn vaak niet te behandelen omdat ze dieper liggen, buiten het denken, net als het geweten. Ik denk niet dat we zoals Petra zegt het geweten kunnen aanleren. Het is er of het is er niet. Er zijn veel zaken waar we geen weet van hebben, dat geldt vooral voor de dieper liggende raadselen van de mens.

Een ritueel om de geest van de persoon die je hebt vermoord even te verjagen zegt al voldoende over het feit dat we uiterlijk allemaal op elkaar lijken maar dat er onderliggend grote verschillen zijn.
het licht in mij groet het licht in jou
Zolderworm
Berichten: 20841
Lid geworden op: 04 mar 2013, 10:26
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Zolderworm »

Petra schreef: 22 jan 2020, 05:22
peda schreef: 21 jan 2020, 18:31 Er wordt veel inbreng geleverd rondom geweten. Ik heb reeds eerder de definitie van Anthony Ashley Cooper gegeven, een andere mag natuurlijk ook, want dan weet je op zijn minst waar je het gemeenschappelijk over hebt. Wat is geweten?
Ik heb het even opgezocht die definitie:

t.w. "" het aangeboren ethische gevoel, dat openstaat voor evaluatie en correctie op basis van de rede "".


Ik vind ook die 'innerlijke rechter" van Namaste wel een goeie bondige omschrijving.

Zolderworm schreef: 21 jan 2020, 23:24
Deze uitspraak houdt geen rekening met gewetensstoornissen, zoals mensen die nauwelijks een geweten hebben, of mensen die juist een te groot geweten hebben en van de kleinste dingen wakker liggen. Bovendien heeft de een weer heel andere dingen in het geweten dan de ander. Zo hebben sommige moordenaars geen enkele moeite met hun moord, maar voeren wel een ritueel uit om de boze geesten die op de moord zijn af gekomen buiten de deur te houden. Dus op zich gaat deze uitspraak voorbij aan de werkelijke aard van het geweten, namelijk dat het een onderdeel van de hersenen is.
Precies!
Het lijkt een aangeboren eigenschap te zijn.
En de ene mens heeft er blijkbaar meer van dan de andere. Sommige zijn zelfs gewetenloos.
Ik vraag me dan af.. of het wel kan veranderen of groeien of ontwikkelen of dat het een aangeboren egenschap is.
Bij kinderen is het iets wat zich moet vormen. Maar dan.. als het eenmaal gevormd is.

Verandert je geweten door de rede of verandert je rede door je geweten?
Ik denk het laatste. Het blijkt ook bijzonder lastig om psychopaten te behandelen. Laten we ons geen illusies maken. Het geweten is gewoon een onderdeel van de hersenen. Je kunt er allerlei verheven verhalen over ophangen. Maar dat is zonde van de tijd.
Only dead fish go with the flow
Gebruikersavatar
Namaste
Berichten: 101
Lid geworden op: 15 dec 2019, 20:53
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Namaste »

Zolderworm schreef: 22 jan 2020, 10:27 Ik denk het laatste. Het blijkt ook bijzonder lastig om psychopaten te behandelen. Laten we ons geen illusies maken. Het geweten is gewoon een onderdeel van de hersenen. Je kunt er allerlei verheven verhalen over ophangen. Maar dat is zonde van de tijd.
Daar sluit ik mij helemaal bij aan. Dit is zonde van mijn tijd.
Messenger, dit is wat ik bedoel. Ik heb met de beste bedoelingen meegedaan aan dit forum, dit is echt zonde van mijn tijd.
Laatst gewijzigd door Namaste op 22 jan 2020, 11:00, 1 keer totaal gewijzigd.
het licht in mij groet het licht in jou
hopper
Berichten: 14441
Lid geworden op: 19 jan 2020, 17:06
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door hopper »

Petra schreef: 22 jan 2020, 05:08
hopper schreef: 21 jan 2020, 11:04
Het is juist dat besef van goed en kwaad wat bijvoorbeeld homoseksualiteit doet veroordelen. Dat komt uit het denken voort.
Nee.
Dat is geen besef van goed en kwaad.
Dat is .. een ander je laten vertellen wat je goed of kwaad moet vinden.

Instinctief weten we allemaal (de normale gezonde mens) dat moord niet goed is.
Toch worden soldaten er op uitgestuurd om dat te doen.
Omdat het indruist tegen hun geweten zitten zoveel veteranen met geestelijke trauma's.
Het punt is: het denken geeft verschillende uitkomsten over goed en kwaad.
In het denken kan bv homoseksualiteit zowel goed als slecht zijn.
Mijn geweten zegt: homoseksualiteit is "uit zichzelf zo".
Ik hoef niks te vinden van homoseksualiteit, ook niet als ik zelf homo ben. HET IS!


Bij oorlog waar jij aan refereert is er ook het denken van de mens die niet wenst te sterven.
Dat is de wil-gestuurde mens die een probleem heeft met de dood.
Ons geweten heeft geen probleem met de dood.
Gewoon een kwestie van zoeken naar de oorzaak.


Zie bv Hitler die jonge mannen naar Rusland stuurde. Er waren mannen die liever de kogel kregen van de nazi's.
Die lieten hun geweten spreken. Liever dood dan misdadiger.

Maar de meesten luisterden liever niet naar hun geweten omdat hun denken wilde dat ze hun hachje moesten redden.
Om uiteindelijk ontredderd ergens in Rusland alsnog te sterven.
peda
Berichten: 21905
Lid geworden op: 08 apr 2016, 09:51
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door peda »

Petra schreef: 22 jan 2020, 05:22
peda schreef: 21 jan 2020, 18:31 Er wordt veel inbreng geleverd rondom geweten. Ik heb reeds eerder de definitie van Anthony Ashley Cooper gegeven, een andere mag natuurlijk ook, want dan weet je op zijn minst waar je het gemeenschappelijk over hebt. Wat is geweten?
Ik heb het even opgezocht die definitie:

t.w. "" het aangeboren ethische gevoel, dat openstaat voor evaluatie en correctie op basis van de rede "".


Ik vind ook die 'innerlijke rechter" van Namaste wel een goeie bondige omschrijving.

Zolderworm schreef: 21 jan 2020, 23:24
Deze uitspraak houdt geen rekening met gewetensstoornissen, zoals mensen die nauwelijks een geweten hebben, of mensen die juist een te groot geweten hebben en van de kleinste dingen wakker liggen. Bovendien heeft de een weer heel andere dingen in het geweten dan de ander. Zo hebben sommige moordenaars geen enkele moeite met hun moord, maar voeren wel een ritueel uit om de boze geesten die op de moord zijn af gekomen buiten de deur te houden. Dus op zich gaat deze uitspraak voorbij aan de werkelijke aard van het geweten, namelijk dat het een onderdeel van de hersenen is.
Precies!
Het lijkt een aangeboren eigenschap te zijn.
En de ene mens heeft er blijkbaar meer van dan de andere. Sommige zijn zelfs gewetenloos.
Ik vraag me dan af.. of het wel kan veranderen of groeien of ontwikkelen of dat het een aangeboren egenschap is.
Bij kinderen is het iets wat zich moet vormen. Maar dan.. als het eenmaal gevormd is.

Verandert je geweten door de rede of verandert je rede door je geweten?
In het door jou zo keurig opgezochte citaat is het basis ethische gevoel aangeboren ( effect spiegelneuronen/ de gulden regel ) en volgt correctie ( aanpassing ) door de rede. De rede voedt het geweten en niet het geweten voedt de rede, zo lees ik het citaat.
Zolderworm
Berichten: 20841
Lid geworden op: 04 mar 2013, 10:26
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Zolderworm »

peda schreef: 22 jan 2020, 11:20
Petra schreef: 22 jan 2020, 05:22
peda schreef: 21 jan 2020, 18:31 Er wordt veel inbreng geleverd rondom geweten. Ik heb reeds eerder de definitie van Anthony Ashley Cooper gegeven, een andere mag natuurlijk ook, want dan weet je op zijn minst waar je het gemeenschappelijk over hebt. Wat is geweten?
Ik heb het even opgezocht die definitie:

t.w. "" het aangeboren ethische gevoel, dat openstaat voor evaluatie en correctie op basis van de rede "".


Ik vind ook die 'innerlijke rechter" van Namaste wel een goeie bondige omschrijving.

Zolderworm schreef: 21 jan 2020, 23:24
Deze uitspraak houdt geen rekening met gewetensstoornissen, zoals mensen die nauwelijks een geweten hebben, of mensen die juist een te groot geweten hebben en van de kleinste dingen wakker liggen. Bovendien heeft de een weer heel andere dingen in het geweten dan de ander. Zo hebben sommige moordenaars geen enkele moeite met hun moord, maar voeren wel een ritueel uit om de boze geesten die op de moord zijn af gekomen buiten de deur te houden. Dus op zich gaat deze uitspraak voorbij aan de werkelijke aard van het geweten, namelijk dat het een onderdeel van de hersenen is.
Precies!
Het lijkt een aangeboren eigenschap te zijn.
En de ene mens heeft er blijkbaar meer van dan de andere. Sommige zijn zelfs gewetenloos.
Ik vraag me dan af.. of het wel kan veranderen of groeien of ontwikkelen of dat het een aangeboren egenschap is.
Bij kinderen is het iets wat zich moet vormen. Maar dan.. als het eenmaal gevormd is.

Verandert je geweten door de rede of verandert je rede door je geweten?
In het door jou zo keurig opgezochte citaat is het basis ethische gevoel aangeboren ( effect spiegelneuronen/ de gulden regel ) en volgt correctie ( aanpassing ) door de rede. De rede voedt het geweten en niet het geweten voedt de rede, zo lees ik het citaat.
Het gaat er juist om dat dat wat is aangeboren niet door de rede kan worden beïnvloed. Dat zien we ook bij de behandeling van psychopaten. Wel is het zo dat het geweten bij de geboorte nog moet worden "Ingevuld". Dat gebeurt dan tijdens de opvoeding of juist door het gebrek daaraan. Dat is althans de gedachte van Freud.
Only dead fish go with the flow
peda
Berichten: 21905
Lid geworden op: 08 apr 2016, 09:51
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door peda »

Zolderworm schreef: 22 jan 2020, 11:31
peda schreef: 22 jan 2020, 11:20

In het door jou zo keurig opgezochte citaat is het basis ethische gevoel aangeboren ( effect spiegelneuronen/ de gulden regel ) en volgt correctie ( aanpassing ) door de rede. De rede voedt het geweten en niet het geweten voedt de rede, zo lees ik het citaat.
Het gaat er juist om dat dat wat is aangeboren niet door de rede kan worden beïnvloed. Dat zien we ook bij de behandeling van psychopaten. Wel is het zo dat het geweten bij de geboorte nog moet worden "Ingevuld". Dat gebeurt dan tijdens de opvoeding of juist door het gebrek daaraan. Dat is althans de gedachte van Freud.
De spiegel neuronen ( aangeboren ) leveren het vermogen tot empathie, zoals het reukorgaan het vermogen tot ruiken leveren. Zowel geweten als reukvermogen worden na de geboorte geleidelijk gevuld. Bij psychopaten zijn de spiegel neuronen gestoord, zoals er ook storingen in het reukvermogen kunnen voorkomen. Wie beschikt over het aangeboren "'patroon"' van spiegelneuronen, heeft de basis "' gulden regel "' in mijn voorstelling genetisch meegekregen en leert de basis "" gulden regel "' niet in de opvoeding. De opvoeding breidt uit en levert als het goed is aanvulling en verfijning . Het start met een genetisch programma, zoals een vogel kan fluiten maar de typische fluittoon van zijn ouders leert. Zoals een (moeder) dier gedurende een bepaalde periode fors opkomt voor haar jong en het niet heeft hoeven te leren van de eigen moeder.
Zolderworm
Berichten: 20841
Lid geworden op: 04 mar 2013, 10:26
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Zolderworm »

peda schreef: 22 jan 2020, 11:45
Zolderworm schreef: 22 jan 2020, 11:31
peda schreef: 22 jan 2020, 11:20

In het door jou zo keurig opgezochte citaat is het basis ethische gevoel aangeboren ( effect spiegelneuronen/ de gulden regel ) en volgt correctie ( aanpassing ) door de rede. De rede voedt het geweten en niet het geweten voedt de rede, zo lees ik het citaat.
Het gaat er juist om dat dat wat is aangeboren niet door de rede kan worden beïnvloed. Dat zien we ook bij de behandeling van psychopaten. Wel is het zo dat het geweten bij de geboorte nog moet worden "Ingevuld". Dat gebeurt dan tijdens de opvoeding of juist door het gebrek daaraan. Dat is althans de gedachte van Freud.
De spiegel neuronen ( aangeboren ) leveren het vermogen tot empathie, zoals het reukorgaan het vermogen tot ruiken leveren. Zowel geweten als reukvermogen worden na de geboorte geleidelijk gevuld. Bij psychopaten zijn de spiegel neuronen gestoord, zoals er ook storingen in het reukvermogen kunnen voorkomen. Wie beschikt over het aangeboren "'patroon"' van spiegelneuronen, heeft de basis "' gulden regel "' in mijn voorstelling genetisch meegekregen en leert de basis "" gulden regel "' niet in de opvoeding. De opvoeding breidt uit en levert als het goed is aanvulling en verfijning . Het start met een genetisch programma, zoals een vogel kan fluiten maar de typische fluittoon van zijn ouders leert. Zoals een (moeder) dier gedurende een bepaalde periode fors opkomt voor haar jong en het niet heeft hoeven te leren van de eigen moeder.
Het gaat om meer dan spiegelneuronen want het geweten brengt ook schuldgevoelens voort. En die schuldgevoelens sturen ons gedrag. Daarom denk ik dat ook mensapen als de chimpansees schuldgevoelens kunnen hebben. Al zullen zij er niet aan verbinden dat zij zondig zijn. Maar het gedrag moet nu eenmaal gestuurd worden. Vandaar bepaalde gevoelens die het gedrag sturen. Sommige mensen hebben met name last van te veel schuldgevoelens. Ik ken zo iemand. Ook bij hen is het geweten gestoord.
Ik denk wel dat wij in het geweten een zekere basis hebben meegekregen. Maar die basis is er vanwege ons instinct. Zij is biologisch bepaald. Zo is het in een groep, mens of dier, goed om de mede-groepsleden te helpen, of voor de kinderen te zorgen enzovoort. Dat is goed voor het overleven van de groep en bijvoorbeeld voor het voortbestaan van de groep. Zo denk ik dat ook mensapen een geweten hebben, dan hen zodanig stuurt dat ze zich volgens de groepsnormen gedragen. Dit om de groep in de jungle te laten overleven en het voortbestaan van de groep te garanderen.
Only dead fish go with the flow
Gebruikersavatar
Mart
Berichten: 9195
Lid geworden op: 10 aug 2016, 15:54
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Mart »

peda schreef: 22 jan 2020, 11:45 De spiegel neuronen ( aangeboren ) leveren het vermogen tot empathie, zoals het reukorgaan het vermogen tot ruiken leveren. Zowel geweten als reukvermogen worden na de geboorte geleidelijk gevuld. Bij psychopaten zijn de spiegel neuronen gestoord, zoals er ook storingen in het reukvermogen kunnen voorkomen. Wie beschikt over het aangeboren "'patroon"' van spiegelneuronen, heeft de basis "' gulden regel "' in mijn voorstelling genetisch meegekregen en leert de basis "" gulden regel "' niet in de opvoeding.
Klopt. Deze universele regel drukt voornamelijk uit wat we als inlevende mensen reeds weten.
De opvoeding breidt uit en levert als het goed is aanvulling en verfijning.
Dat is waar religies en ideologieën hebben ingegrepen met hun goddelijke of idealistische zedenleer. Zonder goddelijk decreet zouden gezonde empathische mensen niet de Amorieten, de Kana'anieten en eenendertig steden zoals Jericho, Ai, Makkedah, Libnah, Lachisj, Eglon en Debir, met al hun zuigelingen, moeders en vaders hebben afgeslacht, noch de Inquisitie en de wrede Kruistochten op hun geweten hebben.

Goden en ideologieën zijn bijzonder nuttig als het aankomt op het vergoeilijken van menselijke wreedheid waarvoor anders geen ethisch excuus zou bestaan.
Zionisme: de succesvolle herovering van wat van ons is – rechtvaardig, onvermijdelijk, onmiskenbaar.
Zolderworm
Berichten: 20841
Lid geworden op: 04 mar 2013, 10:26
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Zolderworm »

Mart schreef: 22 jan 2020, 12:10
peda schreef: 22 jan 2020, 11:45 De spiegel neuronen ( aangeboren ) leveren het vermogen tot empathie, zoals het reukorgaan het vermogen tot ruiken leveren. Zowel geweten als reukvermogen worden na de geboorte geleidelijk gevuld. Bij psychopaten zijn de spiegel neuronen gestoord, zoals er ook storingen in het reukvermogen kunnen voorkomen. Wie beschikt over het aangeboren "'patroon"' van spiegelneuronen, heeft de basis "' gulden regel "' in mijn voorstelling genetisch meegekregen en leert de basis "" gulden regel "' niet in de opvoeding.
Klopt. Deze universele regel drukt voornamelijk uit wat we als inlevende mensen reeds weten.
De opvoeding breidt uit en levert als het goed is aanvulling en verfijning.
Dat is waar religies en ideologieën hebben ingegrepen met hun goddelijke of idealistische zedenleer. Zonder goddelijk decreet zouden gezonde empathische mensen niet de Amorieten, de Kana'anieten en eenendertig steden zoals Jericho, Ai, Makkedah, Libnah, Lachisj, Eglon en Debir, met al hun zuigelingen, moeders en vaders hebben afgeslacht, noch de Inquisitie en de wrede Kruistochten op hun geweten hebben.

Goden en ideologieën zijn bijzonder nuttig als het aankomt op het vergoeilijken van menselijke wreedheid waarvoor anders geen ethisch excuus zou bestaan.
Dit soort dingen gebeurden ook in de vroegste steentijd, toen mensen nog niet echt een religie hadden, of wellicht wel goden, maar die eigenlijk meer een soort onzichtbare vrienden waren in plaats van echte opperwezens, zoals dat thans bij sommige natuurvolken nog het geval is. Het gaat hier volgens mij vooral om instinctief gedrag met het oog op de territoriumdrift. Maar zeker werd later dit soort gedrag in de religies achteraf gerationaliseerd.
Only dead fish go with the flow
Gebruikersavatar
Petra
Berichten: 7979
Lid geworden op: 07 nov 2019, 02:55
Man/Vrouw: V

Re: Wat is geweten?

Bericht door Petra »

Mart schreef: 22 jan 2020, 12:10
Goden en ideologieën zijn bijzonder nuttig als het aankomt op het vergoeilijken van menselijke wreedheid waarvoor anders geen ethisch excuus zou bestaan.
Dat ben ik met je eens. Maar wat zegt dat dan?

Zolderworm schreef dat de rede verandert door je geweten.
Peda gaf een quote die het omgekeerde zegt.


Ik heb nagedacht over het verschil tussen moraal en geweten.
Volgens mij is je moraal het geheel aan normen en waarden waarmee je opgevoed bent.

Je geweten is dat innerlijke stemmetje en een gevoelsmatige rechter die goed en kwaad afweegt met je moraal als basispunt. Waarbij vooral empathisch gevoel (inlevingsvermogen) uitmaakt hoever dat geweten oprispt of niet.
Het is de rede waardoor je moraal (normen en waarden) kunnen veranderen.
Je geweten verandert niet, die is er in meer of mindere mate, dat ligt aan je empathisch gevoel.

Zoals bij het voorbeeld van Bonjour.. dat je geweten knaagt als je niet op zondag naar de kerk gaat. Dan is dat omdat dat een plicht is of omdat andere mensen er dan wat van denken.
Als je normen en waarden over de kerk veranderen, dan knaagt je geweten niet meer omdat je die plicht niet meer voelt niet omdat je geweten veranderd is.
Het kan ook dat het je niet meer uitmaakt wat anderen ervan denken. Ook dan is je geweten niet veranderd maar de meetlat (moraal).

En dat geweten knaagt nog steeds net zo bij andere verzaakte plichten.
Het geweten functioneert dus nog steeds hetzelfde.
Nooit te oud om te leren met gedachten te jongleren
@Possibilianism: comfortable with multiple ideas
Gebruikersavatar
Mart
Berichten: 9195
Lid geworden op: 10 aug 2016, 15:54
Man/Vrouw: M

Re: Wat is geweten?

Bericht door Mart »

Petra schreef: 23 jan 2020, 05:06
Mart schreef: 22 jan 2020, 12:10
Goden en ideologieën zijn bijzonder nuttig als het aankomt op het vergoeilijken van menselijke wreedheid waarvoor anders geen ethisch excuus zou bestaan.
Dat ben ik met je eens. Maar wat zegt dat dan?
Dat kan individueel ingericht worden. Gezonde empathische mensen kunnen niet hele volken zoals de Amorieten, de Kana'anieten en eenendertig steden zoals Jericho, Ai, Makkedah, Libnah, Lachisj, Eglon en Debir, met al hun zuigelingen, moeders en vaders afslachten; gezonde inlevende individuen kunnen niet zomaar de Inquistitie of de Kruistochten uitvoeren -- voor zulke enorme wreedheid waarvoor anders geen ethisch excuus zou bestaan, is het decreet van goden of ideologieën vereist. Deze genocides zijn niet uitgevoerd door gewetenloze mensen, maar door gehoorzame mensen die trouw hun heilige tradities en hun geweten meenden te volgen.

Ik ken nog steeds legio mensen die probleemloos hun geweten langs hongerige gezinnen in de straat weten te manouvreren, ik ken nog steeds mensen wiens geweten gaat knagen vanwege hun seksuele geaardheid, ik ken nog steeds mensen die professioneel geheel legitiem voor de regering zaken hebben verricht die zelfs de zwaarste criminelen niet op hun geweten willen hebben: het veroorzaken van ''bijkomende schade'' bij het gehoorzaam beschieten en bombarderen van vijandelijke doelen. Het geweten is eenvoudig het innerlijke besef van goed en kwaad; en het medicijn ertegen is zelfrechtvaardiging. Ideologieën, goden en hun massas bieden ons het simpele gereedschap tot morele zelfrechtvaardiging. De woorden van Krishnamurti schieten me hierbij te binnen: It is no measure of health to be well adjusted to a profoundly sick society.
Zionisme: de succesvolle herovering van wat van ons is – rechtvaardig, onvermijdelijk, onmiskenbaar.
Gebruikersavatar
Petra
Berichten: 7979
Lid geworden op: 07 nov 2019, 02:55
Man/Vrouw: V

Re: Wat is geweten?

Bericht door Petra »

viewtopic.php?f=9&t=3878#p267569
Zolderworm schreef: 23 jan 2020, 10:23
peda schreef: 23 jan 2020, 10:20 Hallo Zolderworm,

Hier een eerste link, maar ik zoek nog verder omdat deze link in mijn herinnering niet het document is waar ik mijn inbreng op baseerde.
www.hln.be/nina/fit-gezond/hebben-herse ... ~aa1a22f6/
Perfect. Bedankt!

Nice tx! :flower1:
Ik plak het hier omdat ik het een zeer interessante link over het geweten vind.
(Ordnung muss sein ;) )

P.S.
Zie nu...had een mooie geweest voor een topic wat ik op FT had gemaakt over verschil tussen mensen en andere dieren.

De onderzoekers lokaliseerden een deel in de hersenen dat de mens vertelt wanneer hij iets verkeerd deed én welke keuze beter zou geweest zijn. Het geweten, met andere woorden - eindelijk in fysieke vorm.

De ‘laterale frontale pool’, zoals het weefsel heet, heeft de grootte van een uit de kluiten gewassen spruit en blijkt hét grote verschil te zijn tussen mensen en apen.
Nooit te oud om te leren met gedachten te jongleren
@Possibilianism: comfortable with multiple ideas