Stoïcijns leven: is die crisisfilosofie wel zo fijn?

[hopper]

http://stoicijnse.blogspot.com/2013/06/ ... logos.html

‘Alles beweegt, maar in deze veranderlijkheid is er een vast punt. Alles staat naast elkaar, is vaak tegengesteld ,maar het wordt in balans gehouden door een machtig verstand’.

Zo ervoer Heraclitus (544-484 v. Chr.) het universum. Hij gebruikte het Griekse woord Logos om dit verstand, de menselijke kennis en inherente orde van het universum te kenschetsen, een wetmatigheid die in het gehele universum aanwezig is.
Letterlijk betekent Logos: Woord, Rede en Evenwicht. In de eerste betekenis zal het later vooral door gnostici en door joodse en christelijke mystici worden gebruikt. Zo begint bijvoorbeeld het Johannesevangelie met ‘In de beginne was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God’. Drie keer achter elkaar het woord Logos.

In de twee laatste betekenissen werd het begrip gebruikt en verder uitgewerkt door Zeno (334-263 v. Chr.) en door de door hem gestichte stoïcijnse school. De Stoïcijnen verstonden onder Logos de levenskracht van het universum. De Logos vormt de oorsprong van het universum, een soort oerfenomeen, waar alle werkingskracht uit voortkomt. Logos symboliseert hiermee bijvoorbeeld het principe van oorzakelijkheid. Het is een principe dat van binnenuit werkt, het staat niet tegenover de materie; maar is er transcendent aan.
De grondgedachte van de Logos is steeds dezelfde gebleven. Het hele universum is gebaseerd op een redelijkheid, die alles schept en in alles de harmonie bewerkt.

In ieder mens zetelt een vonk van deze Logos. Als hij deze vonk erkent, is hij opgenomen in de kosmische harmonie, en bereikt hij dat doel van zijn leven, dat niet in een hiernamaals, maar in dit leven ligt: het geluk. De weg naar dit diepste binnen wordt bepaald door een systeem van deugden en ondeugden. Maar het wezenlijke van de weg is de gemoedsrust, het onbewogen aanvaarden van het noodlot.
Het lijkt alsof met de term Logos een universeel beginsel kan worden aangeduid dat in de loop der tijd in meerdere culturen post heeft gevat. Oosterse filosofieën hebben uiteraard niet het Grieks als hun oorspronkelijke taal, en gebruiken derhalve ook het woord Logos niet, maar ze kennen wel concepten die vergelijkbaar zijn, zoals Tao, Aum en Dharma. Misschien zit er wel iets van waarheid in het stoïcijnse idee van de Logos.

Lastig te begrijpen is dat er iets is 'wat niet beweegt'. Beter gezegd het kan niet intellectueel begrepen worden. En kan alleen 'bereikt' worden middels 'onbewogen aanvaarden' van alles wat jou overkomt.

Logos symboliseert hiermee bijvoorbeeld het principe van oorzakelijkheid. Het is een principe dat van binnenuit werkt, het staat niet tegenover de materie; maar is er transcendent aan.

Het onbeweeglijke (het vaste punt) staat tegenover de materie , maar binnen de materie is de oorzakelijkheid transcendent (overstijgend) aan de materie. We hebben het hier over de opbouw van de geestelijke wereld zoals die binnen je zelf te vinden is. Laat dat helder zijn.

[hopper]

https://www.filosofie.nl/wijsheid-is-het-ware-geluk/

De stoïcijnse wijsbegeerte wil daarmee twee doelen bereiken: gemoedsrust (ataraxia) en innerlijke vrijheid (autarkeia). Ataraxia betekent dat onze wil samenvalt met de kosmische orde: ik ben vrij als ik datgene wil wat uit noodzaak gebeurt. Dan klaag ik niet meer, dan vecht ik niet meer, dan voel ik geen wrok meer, maar verheug ik me over alles en behoud ik in alle omstandigheden mijn innerlijke rust.

Gemoedsrust (het lege gemoed bij Eckhart) is idd te realiseren. Evenals vrijheid in het denken. (Niet te verwarren met het vrijdenken). De 'eigenwillenheid' is een belemmering in de geestelijke vrijheid.

‘Leven in het nu’ is een van de belangrijkste voorschriften van de stoïcijnse praktijk, die leert om niet in het verleden te vluchten, niet uit te wijken naar de toekomst, om elke angst en elke hoop te verdrijven, om ons te concentreren op het moment, waarin alles te verdragen en te veranderen is, en ons niet te laten meesleuren door verdriet, angst, woede en verlangen.

Emoties sleuren ons telkens uit het 'eeuwige nu'. Mogen we dan geen emoties hebben of zo? Jawel, geen enkel probleem. De stoïcijn zal bemerken dat zijn emotionele leven 'in het moment' juist verdiept! Je neemt het alleen niet meer mee naar de 'toekomst'. Want de toekomst bestaat niet in het 'eeuwige nu'. Net zo min als het verleden.

[MagereHein]

Stoïcijns schuurt mij teveel tegen ongeïnteresseerdheid aan. Ik zie het veel bij de jeugd van tegenwoordig (hoor opa ..). Sommigen hebben al een blik van "mij kun je niks maken", "na mij de zondvloed" en "ik geef m'n bek gewoon een duw"
Het gezonde respect lijkt te verdwijnen. Je moet haantje de voorste zijn met eigenlijk {niet-toegestaan woord} aan de rest.
Maar dat is mijn interpretatie van stoïcijns op dit moment.

[Petra]

Stoïcijns schuurt mij teveel tegen ongeïnteresseerdheid aan. Ik zie het veel bij de jeugd van tegenwoordig (hoor opa ..). Sommigen hebben al een blik van "mij kun je niks maken", "na mij de zondvloed" en "ik geef m'n bek gewoon een duw"
Het gezonde respect lijkt te verdwijnen. Je moet haantje de voorste zijn met eigenlijk {niet-toegestaan woord} aan de rest.
Maar dat is mijn interpretatie van stoïcijns op dit moment.

Gooi ik 'm gewoon nog een keer op: misverstanden over stoïcisme.
: viewtopic.php?p=388326#p388326

[Leon]

Epictetus was een wijs man. Zijn handboekje is gratis te lezen bij Ars Floreat.

https://www.arsfloreat.nl/documents/Encheiridion.pdf

Als je na het lezen niet ook zegt dat je stoïcijn bent, is er wat mis met je.

[Petra]

Epictetus was een wijs man. Zijn handboekje is gratis te lezen bij Ars Floreat.

https://www.arsfloreat.nl/documents/Encheiridion.pdf

Als je na het lezen niet ook zegt dat je stoïcijn bent, is er wat mis met je.

De RET therapie (cognitieve therapie) is uit zijn inspiratie ontsproten: https://klassieken.nu/2017/04/16/een-pl ... onderwijs/

Levenskunst voor iedereen!
Een pleidooi voor méér Klassieken in het onderwijs
Door Erik Langeveld

Maar.. het is bekend dat hij de lastigst te begrijpen stoïcijn was hoor, er wordt dan ook aangeraden om te beginnen met Aurelius en Seneca.
Hier een aardig epistel: https://denieuwestoa.nl/epictetus/

[Leon]

Epictetus was een wijs man. Zijn handboekje is gratis te lezen bij Ars Floreat.

https://www.arsfloreat.nl/documents/Encheiridion.pdf

Als je na het lezen niet ook zegt dat je stoïcijn bent, is er wat mis met je.

De RET therapie (cognitieve therapie) is uit zijn inspiratie ontsproten: https://klassieken.nu/2017/04/16/een-pl ... onderwijs/

Levenskunst voor iedereen!
Een pleidooi voor méér Klassieken in het onderwijs
Door Erik Langeveld

Maar.. het is bekend dat hij de lastigst te begrijpen stoïcijn was hoor, er wordt dan ook aangeraden om te beginnen met Aurelius en Seneca.
Hier een aardig epistel: https://denieuwestoa.nl/epictetus/

Bedankt, op zich is de kerngedachte van Epictetus “dat je je niet drukt hoeft te maken om wat buiten je macht ligt” toch niet zo moeilijk?

[Petra]

Bedankt, op zich is de kerngedachte van Epictetus “dat je je niet drukt hoeft te maken om wat buiten je macht ligt” toch niet zo moeilijk?

Grofweg lijkt het mee te vallen; het zit 'm in de nuances en het niet alleen zeggen maar doen.

Hopper probeert 't praktisch toe te passen met zijn Hopperisme

Epictetus:
“Je moet niet verlangen dat de dingen gebeuren zoals jij wilt dat ze gebeuren, maar je moet de dingen willen zoals ze gebeuren: dan zal je levensweg gelukkig zijn.”

[hopper]

Stoïcijns schuurt mij teveel tegen ongeïnteresseerdheid aan. Ik zie het veel bij de jeugd van tegenwoordig (hoor opa ..). Sommigen hebben al een blik van "mij kun je niks maken", "na mij de zondvloed" en "ik geef m'n bek gewoon een duw"
Het gezonde respect lijkt te verdwijnen. Je moet haantje de voorste zijn met eigenlijk {niet-toegestaan woord} aan de rest.
Maar dat is mijn interpretatie van stoïcijns op dit moment.

Dat verteld mij dat je niet weet wat stoïcisme is. Je hebt er alleen een -bevooroordeeld- beeld bij.

[hopper]

Bedankt, op zich is de kerngedachte van Epictetus “dat je je niet drukt hoeft te maken om wat buiten je macht ligt” toch niet zo moeilijk?

Grofweg lijkt het mee te vallen; het zit 'm in de nuances en het niet alleen zeggen maar doen.

Hopper probeert 't praktisch toe te passen met zijn Hopperisme

Epictetus:
“Je moet niet verlangen dat de dingen gebeuren zoals jij wilt dat ze gebeuren, maar je moet de dingen willen zoals ze gebeuren: dan zal je levensweg gelukkig zijn.”

Inderdaad, dat is het praktische toepassen.

Voorbeeld: ik wil dat de Russen ophouden met oorlog voeren en moorden in Oekraïne.
Maar dat 'willen' (zoals ik wil dat het gebeurd) heeft geen invloed op wat daar ginder gebeurd.
Dus wil ik dat de dingen gebeuren zoals ze gebeuren. En dat is de slachtpartij zoals we die nu zien.

Ik ben dus niet ongeïnteresseerd in het moorden en ik ben niet gevoelloos ten opzichte van het moorden.
Het kan mij aangrijpen als ik weerloze mensen in paniek zie rond zwerven.
Maar ik blijf er niet in hangen. Het 'mee slepen' blijft achterwege.
Doe ik dat niet, dan verlies ik mijzelf in tieren en schelden tegen Poetin.
Wat ook niks verhelpt.

Men 'beweegt mee' met wat zich voordoet, maar blijft toch stilstaan. Rumi noemt dat het rietbed en het riet. Het rietbed is onbeweeglijk , het riet buigt mee met de wind en komt weer overeind als de wind gaat liggen.

[Leon]

Bedankt, op zich is de kerngedachte van Epictetus “dat je je niet drukt hoeft te maken om wat buiten je macht ligt” toch niet zo moeilijk?

Grofweg lijkt het mee te vallen; het zit 'm in de nuances en het niet alleen zeggen maar doen.

Dat is inderdaad lastig, er is oorlog in de Oekraïne, misschien komt het tot gebruik van kernwapens. Hoe zou ik daar invloed op kunnen hebben? Ik zou me niet druk hoeven maken. Of toch? Door mijn zondigheid misschien, ik sluit het niet uit. Een vrouw die ik tegenkwam met dementieverschijnselen leek niet geholpen te willen worden, had ik moeten aandringen? Ze wist niet meer welke verdieping ze woonde. Ik had met haar mee kunnen lopen. Heeft dat invloed op de oorlog? Ik sluit het niet uit. God’s wegen zijn ondoorgrondelijk. Dus me toch maar druk maken? Een andere kerngedachte van Epictetus is dan niet de dingen ons in verwarring brengen, maar hoe we denken over de dingen. Ik voelde me niet liefdevol genoeg naar die oude dame. Achteraf had ik twijfels over mijn gedrag. Dan is er bericht over de oorlog. Dan ben ik in verwarring. Epictetus zegt dus inderdaad dat we de dingen moeten willen zoals ze gebeuren. Met de dame in haar waarde laten en het uitbreken van oorlog. Het is nogal wat.

[hopper]

Het is idd hoe we denken over de dingen welke ons in verwarring brengen. Neem alle gedachtes over de dood, die kun je alleen hebben als je niet-dood bent. Wat er over de grens van de dood is dat weet niemand. Wat er op dit moment is valt wel te weten. Daar brengt de weg 'naar binnen' je dan ook naar toe als je niet zo veel waarde zou hechten aan je gedachten.

[MagereHein]

Stoïcijns schuurt mij teveel tegen ongeïnteresseerdheid aan. Ik zie het veel bij de jeugd van tegenwoordig (hoor opa ..). Sommigen hebben al een blik van "mij kun je niks maken", "na mij de zondvloed" en "ik geef m'n bek gewoon een duw"
Het gezonde respect lijkt te verdwijnen. Je moet haantje de voorste zijn met eigenlijk {niet-toegestaan woord} aan de rest.
Maar dat is mijn interpretatie van stoïcijns op dit moment.

Dat verteld mij dat je niet weet wat stoïcisme is. Je hebt er alleen een -bevooroordeeld- beeld bij.

ik baseer mijn mening even op t algemeen taalgebruik van stoïcijns.
"Wat een stoïcijns figuur" Iemand die t allemaal koud laat.

[Petra]

Grofweg lijkt het mee te vallen; het zit 'm in de nuances en het niet alleen zeggen maar doen.

Dat is inderdaad lastig, er is oorlog in de Oekraïne, misschien komt het tot gebruik van kernwapens. Hoe zou ik daar invloed op kunnen hebben? Ik zou me niet druk hoeven maken. Of toch? Door mijn zondigheid misschien, ik sluit het niet uit. Een vrouw die ik tegenkwam met dementieverschijnselen leek niet geholpen te willen worden, had ik moeten aandringen? Ze wist niet meer welke verdieping ze woonde. Ik had met haar mee kunnen lopen. Heeft dat invloed op de oorlog? Ik sluit het niet uit. God’s wegen zijn ondoorgrondelijk. Dus me toch maar druk maken? Een andere kerngedachte van Epictetus is dan niet de dingen ons in verwarring brengen, maar hoe we denken over de dingen. Ik voelde me niet liefdevol genoeg naar die oude dame. Achteraf had ik twijfels over mijn gedrag. Dan is er bericht over de oorlog. Dan ben ik in verwarring. Epictetus zegt dus inderdaad dat we de dingen moeten willen zoals ze gebeuren. Met de dame in haar waarde laten en het uitbreken van oorlog. Het is nogal wat.

De kerngedachte is om te onderscheiden waar je wel of niet controle op kan hebben, en je richten op zaken waar je wel invloed op hebt, kortweg; je eigen acties (wensen, willen, doelen, mening, houding, reacties e.d.).

Heeft dat invloed op de oorlog? Ik sluit het niet uit

Heeft jouw gedrag invloed op... vraag je je af.
Denk je in de richting van gezamenlijke medeverantwoordelijkheid als een radertje in het geheel dan ga je de kant van GCI (Heartmath) op. (Waar ik al eerder een link naar gaf).
Denk je meer in de richting -alles is jouw verantwoordelijkheid- dan denk ik aan Ho'oponopono.
Of solipsisme als er alleen jouw bewustzijn is.

Mijn gedachte..je verwarming, koken, auto die je rijdt etc. heeft concreet invloed op de oorlog omdat het de Russische staatskas spekt.
Of je goed bent voor je buren (omgeving) maakt uit als een piepklein radertje voor het geheel en een wat groter radertje voor diegene in kwestie. (Waarbij goed zijn niet inhoudt wat jijzelf goed vindt maar wat diegene in kwestie goed vindt!) Maar sja..dan heb ik het over geestelijk gezonde medemensen. Bij de niet geestelijk gezonden is het laveren en roeien met je riemen.

[Leon]

Heeft dat invloed op de oorlog? Ik sluit het niet uit

Of solipsisme als er alleen jouw bewustzijn is.

Ja zoiets, dat compliceert het want je kunt het niet uitsluiten, het lijkt er ook vaak op.

Mijn gedachte..je verwarming, koken, auto die je rijdt etc. heeft concreet invloed op de oorlog omdat het de Russische staatskas spekt.
Of je goed bent voor je buren (omgeving) maakt uit als een piepklein radertje voor het geheel en een wat groter radertje voor diegene in kwestie. (Waarbij goed zijn niet inhoudt wat jijzelf goed vindt maar wat diegene in kwestie goed vindt!) Maar sja..dan heb ik het over geestelijk gezonde medemensen. Bij de niet geestelijk gezonden is het laveren en roeien met je riemen.

De geestelijke gesteldheden laten komen en gaan is wel iets dat je kunt oefenen, en wat op stoïcisme lijkt.

[thom]

Of solipsisme als er alleen jouw bewustzijn is.

Ja zoiets, dat compliceert het want je kunt het niet uitsluiten, het lijkt er ook vaak op.

Mijn gedachte..je verwarming, koken, auto die je rijdt etc. heeft concreet invloed op de oorlog omdat het de Russische staatskas spekt.
Of je goed bent voor je buren (omgeving) maakt uit als een piepklein radertje voor het geheel en een wat groter radertje voor diegene in kwestie. (Waarbij goed zijn niet inhoudt wat jijzelf goed vindt maar wat diegene in kwestie goed vindt!) Maar sja..dan heb ik het over geestelijk gezonde medemensen. Bij de niet geestelijk gezonden is het laveren en roeien met je riemen.

De geestelijke gesteldheden laten komen en gaan is wel iets dat je kunt oefenen, en wat op stoïcisme lijkt.

Er zijn meningen dat al onze gedachten en geestelijke gesteldheden deze wereld juist draaiende houden. Of zelfs geschapen hebben.

En het stoïcijns zijn daarin, of de gedachte of geestelijke gesteldheid daarbij, deze wereld niet meer te voeden of te dienen daardoor.

[Bastiaan73]

Er zijn meningen dat al onze gedachten en geestelijke gesteldheden deze wereld juist draaiende houden. Of zelfs geschapen hebben.

Vergeet 'de wil' niet. Al die miljarden willetjes houden deze wereld inderdaad draaiende. Het ene willetje wat meer dat het andere.

[Petra]

De geestelijke gesteldheden laten komen en gaan is wel iets dat je kunt oefenen, en wat op stoïcisme lijkt.

Ja dat schreef ik idd.

Heeft jouw gedrag invloed op... vraag je je af.
Denk je in de richting van gezamenlijke medeverantwoordelijkheid als een radertje in het geheel dan ga je de kant van GCI (Heartmath) op. (Waar ik al eerder een link naar gaf).
Denk je meer in de richting -alles is jouw verantwoordelijkheid- dan denk ik aan Ho'oponopono.
Of solipsisme als er alleen jouw bewustzijn is.

Ik somde ff snel op waar jouw reactie me aan deed denken.
Maar stoïcisme is een weg niet dé weg; het is maar net waar jouw voorkeur naar uitgaat.
Het Edele achtvoudige pad (boeddhistische) is ook een optie.

[Leon]

Ja zoiets, dat compliceert het want je kunt het niet uitsluiten, het lijkt er ook vaak op.


De geestelijke gesteldheden laten komen en gaan is wel iets dat je kunt oefenen, en wat op stoïcisme lijkt.

Er zijn meningen dat al onze gedachten en geestelijke gesteldheden deze wereld juist draaiende houden. Of zelfs geschapen hebben.

En het stoïcijns zijn daarin, of de gedachte of geestelijke gesteldheid daarbij, deze wereld niet meer te voeden of te dienen daardoor.

Het is lastig, zo niet onmogelijk, om te denken wat je wilt denken. Maar het is waar dat de wereld gevoed wordt door bijvoorbeeld frustraties.

[Leon]

De geestelijke gesteldheden laten komen en gaan is wel iets dat je kunt oefenen, en wat op stoïcisme lijkt.

Ja dat schreef ik idd.

Heeft jouw gedrag invloed op... vraag je je af.
Denk je in de richting van gezamenlijke medeverantwoordelijkheid als een radertje in het geheel dan ga je de kant van GCI (Heartmath) op. (Waar ik al eerder een link naar gaf).
Denk je meer in de richting -alles is jouw verantwoordelijkheid- dan denk ik aan Ho'oponopono.
Of solipsisme als er alleen jouw bewustzijn is.

Ik somde ff snel op waar jouw reactie me aan deed denken.
Maar stoïcisme is een weg niet dé weg; het is maar net waar jouw voorkeur naar uitgaat.
Het Edele achtvoudige pad (boeddhistische) is ook een optie.

Als we in the Matrix leven en de output van de menselijke batterij is waar het om gaat, functioneert een stoïcijn niet goed, en moet deze steeds heftiger gebeurtenissen mee te maken krijgen om wel gefrustreerd te zijn, en dus voldoende stroom te genereren. Ik blijf het niet kunnen uitsluiten.

Gefrustreerde geestegesteldheden laten komen en gaan, en bewogen zijn, maar toch het kalme inzicht bewaren is dan een stapje verder. De onbewogen beweger.

[thom]

Er zijn meningen dat al onze gedachten en geestelijke gesteldheden deze wereld juist draaiende houden. Of zelfs geschapen hebben.

Vergeet 'de wil' niet. Al die miljarden willetjes houden deze wereld inderdaad draaiende. Het ene willetje wat meer dat het andere.

Juist, die ook. Het is een samenspel van emoties, gedachten en de wil. Het zijn de 3 ego's zogezegd; hart, verstand en ziel.

En het stoïcijns kunnen zijn, lijkt op Jezus op het water lopend; niet beïnvloedbaar meer door de wereldse elementen waaronder de angst op nr. 1 staat. En waaruit weer emoties oplaaien van jaloezie, hebzucht, woede, wraak.. enz. waardoor de mens in de mallemolen van het wereldse leven blijft.

[Leon]

Vergeet 'de wil' niet. Al die miljarden willetjes houden deze wereld inderdaad draaiende. Het ene willetje wat meer dat het andere.

Juist, die ook. Het is een samenspel van emoties, gedachten en de wil. Het zijn de 3 ego's zogezegd; hart, verstand en ziel.

En het stoïcijns kunnen zijn, lijkt op Jezus op het water lopend; niet beïnvloedbaar meer door de wereldse elementen waaronder de angst op nr. 1 staat. En waaruit weer emoties oplaaien van jaloezie, hebzucht, woede, wraak.. enz. waardoor de mens in de mallemolen van het wereldse leven blijft.

Ik zie het als een soort plicht om het wereldse bestaan te doorstaan, niet om haar te verwerpen.

[Bastiaan73]

Juist, die ook. Het is een samenspel van emoties, gedachten en de wil. Het zijn de 3 ego's zogezegd; hart, verstand en ziel.

En het stoïcijns kunnen zijn, lijkt op Jezus op het water lopend; niet beïnvloedbaar meer door de wereldse elementen waaronder de angst op nr. 1 staat. En waaruit weer emoties oplaaien van jaloezie, hebzucht, woede, wraak.. enz. waardoor de mens in de mallemolen van het wereldse leven blijft.

Ik zie het als een soort plicht om het wereldse bestaan te doorstaan, niet om haar te verwerpen.

"Wel in de wereld maar niet van de wereld."

[Leon]

Ik zie het als een soort plicht om het wereldse bestaan te doorstaan, niet om haar te verwerpen.

"Wel in de wereld maar niet van de wereld."

Precies. Dat is volgens mij de meest dankbare positie gegeven het leven.

[thom]

"Wel in de wereld maar niet van de wereld."

Precies. Dat is volgens mij de meest dankbare positie gegeven het leven.

En dan kan men de commentaren op bv Poetin ook anders be-schouwen; wat is het in de mens dat deze situatie of persoon veroordeelt. Is het haat, is het onwetendheid over de agenda, is het angst, is het woede?