Welk doel heeft het kwaad en het lijden in deze wereld?

[Messenger]

Hallo Unit,


De 99 namen vallen voor mij allen onder godsbeelden. Wanneer iemand God niet voorstellen kan, dan het gaat God hem/ haar volledig boven de pet en blijft God boven de pet gaan. Om vervolgens het volledig boven de pet gaan, naar het onder de pet halen en vervolgens als eigenschap te benoemen, is in mijn optiek niet logisch. Je koppelt dan toch weer menselijke beelden aan menselijk gekende eigenschappen, God wordt dan voorstelbaar = er komt een godsbeeld. Hetzelfde geldt met het bijbelse "' beeld en gelijkenis "', uit het genesis verhaal bij de schepping van de mens, dat credo leidt ook naar godsbeelden. Waarover je niets weet, moet je zwijgen "' zo een bekend filosoof. Alleen lukt dat zwijgen vervolgens niet, daarom ook zoveel inbreng.

Euhm...wij zijn mensen, en daarmee niet perfect. Wij hebben moeite met alles was oneindig is. Tussen "0" en "oneindig klein" zit nog oneindig veel getallen. Hoe stel je je dat voor? met voorstellen maak je dat wat oneindig is, eindig...precies zoals jij het zegt....men moet eigenlijk realiseren dat het werkelijke, voorbij iemands voorstellingsvermogen ligt.

Wij zeggen daarbij min of meer hetzelfde. met als enige verschil is dat ik zeg, dat wij mensen ongewild toch een godsbeeld produceren omdat wij geen perfecte schepselen zijn....en dat is niet erg zolang je je de kantlijn kan plaatsen dat de werkelijkheid anders is.

God is volmaakt en de schepping dus ook. Het is een kwestie van de perfectie zien in elke mens. Dat lukt velen niet.

[umit]

Euhm...wij zijn mensen, en daarmee niet perfect. Wij hebben moeite met alles was oneindig is. Tussen "0" en "oneindig klein" zit nog oneindig veel getallen. Hoe stel je je dat voor? met voorstellen maak je dat wat oneindig is, eindig...precies zoals jij het zegt....men moet eigenlijk realiseren dat het werkelijke, voorbij iemands voorstellingsvermogen ligt.

Wij zeggen daarbij min of meer hetzelfde. met als enige verschil is dat ik zeg, dat wij mensen ongewild toch een godsbeeld produceren omdat wij geen perfecte schepselen zijn....en dat is niet erg zolang je je de kantlijn kan plaatsen dat de werkelijkheid anders is.

God is volmaakt en de schepping dus ook. Het is een kwestie van de perfectie zien in elke mens. Dat lukt velen niet.

totaal mee eens.

[Snelheid]

Als de mens perfekt zou zijn had je al die rotzooi in de wereld niet, de mens maakt er een zooitje van en nemen verkeerde beslissingen enz enz.

Derhalve omdat er mensen zijn van goede wille is het nog een beetje uit te houden op deze aardkloot maar dat is het dan.

[HJW]

Euhm...wij zijn mensen, en daarmee niet perfect. Wij hebben moeite met alles was oneindig is. Tussen "0" en "oneindig klein" zit nog oneindig veel getallen. Hoe stel je je dat voor? met voorstellen maak je dat wat oneindig is, eindig...precies zoals jij het zegt....men moet eigenlijk realiseren dat het werkelijke, voorbij iemands voorstellingsvermogen ligt.

Wij zeggen daarbij min of meer hetzelfde. met als enige verschil is dat ik zeg, dat wij mensen ongewild toch een godsbeeld produceren omdat wij geen perfecte schepselen zijn....en dat is niet erg zolang je je de kantlijn kan plaatsen dat de werkelijkheid anders is.

Ik denk dat wij wel degelijk perfecte schepselen zijn. We zijn het alleen vergeten en dwalen daardoor in het duister. En dus is de aarde het varkensvoer, zoals in het verhaal van de verloren zoon wordt verteld.
De bijbel roept ook op om perfect te zijn (lees: terug te keren naar je ware aard/natuur) in Mattheus 5 vers 48:
Gij dan zult volmaakt zijn, zoals uw hemelse Vader.

Daar spreekt nogal vertrouwen uit.

[Snelheid]

Wij zijn perfecte schepselen alleen we handelen er niet naar wellicht door de gebrokenheid die we kunnen over winnen door het Levendschenkend Kruis en zo komen tot de volmaaktheid wat de bedoeling is.

[Freerk]

Ik start over enkele weken een opleiding aan de RUG waarin het met name over het lijden van de mens gaat.
Het lijden an sich heeft geen zin: het is de kwelling die in de natuur is gelegd.
Maar door het lijden kan leven wel zinvol worden.
Denk aan de mensen die zorg mogen geven en zinvolle aandacht.
Het lijden van de één wordt dan de mogelijkheid om liefde te geven voor de ander.
In die zin is het dan ook zinvol dat er lijden is.
Maar zoals Youp van 't Hek al zei:" dank zij andermans leed heeft de arts een Volvo onder zijn reet..."
De zinvolheid is in onze cultuur omgeslagen in commercie.

En dan de vraag "bestaat het kwaad?"
Nee. Het kwaad gebeurt. Het heeft bestaansrecht omdat het gebeurt

[Mullog]

Ik start over enkele weken een opleiding aan de RUG waarin het met name over het lijden van de mens gaat.
Het lijden an sich heeft geen zin: het is de kwelling die in de natuur is gelegd.
Maar door het lijden kan leven wel zinvol worden.
Denk aan de mensen die zorg mogen geven en zinvolle aandacht.
Het lijden van de één wordt dan de mogelijkheid om liefde te geven voor de ander.
In die zin is het dan ook zinvol dat er lijden is.
Maar zoals Youp van 't Hek al zei:" dank zij andermans leed heeft de arts een Volvo onder zijn reet..."
De zinvolheid is in onze cultuur omgeslagen in commercie.

En dan de vraag "bestaat het kwaad?"
Nee. Het kwaad gebeurt. Het heeft bestaansrecht omdat het gebeurt

Zoals je het hier beschrijft is het een altruïstische daad om te lijden omdat dit (andere) mensen de mogelijkheid geeft zorg te geven aan mensen die lijden. Ik vind dat een bijzonder cynische kijk op lijden en op het geven van zorg.

Ik heb op twee manieren zorg gegeven in mijn leven. De ene manier is als vader van mijn kinderen (en momenteel als opa van mijn kleinkinderen). Zorg die ik als zinvol ervaar omdat hen die ik liefheb help zelfstandig te worden en hun eigen leven te leiden. En zorg voor zieken (met name de nodige dementie gevallen) die voort komt uit verantwoordelijkheidsgevoel maar niet uit liefde. Zorg die ik zinvol vind omdat ik vind dat er zorg moet zijn maar die ik verder perspectiefloos vind. Het is zorg die er niet hoort te zijn omdat het zorg is voor mensen die geen menswaardig bestaan meer hebben maar waar onze maatschappij geen raad mee weet. Wegwerpzorg.

Goed en kwaad zijn menselijke constructies. Het universum heeft er geen weet van.

[Snelheid]

Het kwaad en lijden heeft totaal geen zin een gevolg van de zondeval en het is ook niet de bedoeling dat lijden verheerlijkt wordt het is verschrikkelijk en geeft moeite en verdriet;het moet te vuur en te zwaard bestreden worden.

[Messenger]

Het kwaad en lijden heeft totaal geen zin een gevolg van de zondeval en het is ook niet de bedoeling dat lijden verheerlijkt wordt het is verschrikkelijk en geeft moeite en verdriet;het moet te vuur en te zwaard bestreden worden.

Als je gelooft in de vrije wil, dan is het geloof in de zondeval tegenstrijdig.
Geloof je in een God van pure liefde, ook dan is het geloof in de zondeval niet consequent.
Geloof in de vrije wil gaat samen met geloof in een God van pure liefde, omdat pure liefde onvoorwaardelijk en om niet is.

Pure liefde geneest uiteindelijk alle leed en verdriet, vaak is leed en verdriet het gevolg van handelen vanuit angst/haat.

[Yours]

Het kwaad en lijden heeft totaal geen zin een gevolg van de zondeval en het is ook niet de bedoeling dat lijden verheerlijkt wordt het is verschrikkelijk en geeft moeite en verdriet;het moet te vuur en te zwaard bestreden worden.

Als je gelooft in de vrije wil, dan is het geloof in de zondeval tegenstrijdig..

Door de vrije wil ontstaat juist ‘de zondeval’. En daarmee (het kwaad en) het lijden in deze wereld.

[Mullog]

Het kwaad en lijden heeft totaal geen zin een gevolg van de zondeval en het is ook niet de bedoeling dat lijden verheerlijkt wordt het is verschrikkelijk en geeft moeite en verdriet;het moet te vuur en te zwaard bestreden worden.

Interessant. Als atheïst ga ik uit van een waardevrij universum, ofwel een universum dat geen onderscheidt maakt tussen goed en kwaad. Dat wordt al min of meer duidelijk als je bedenkt dat mensen geen tegenovergestelde van "lijden" kennen (zoals bijvoorbeeld "vreugde" en "verdriet" tegenover elkaar staan). Het is iets wat bedacht is en als we het bedacht hebben dan moeten we een oorzaak verzinnen maar feitelijk is die er niet.

[Messenger]

Als je gelooft in de vrije wil, dan is het geloof in de zondeval tegenstrijdig..

Door de vrije wil ontstaat juist ‘de zondeval’. En daarmee (het kwaad en) het lijden in deze wereld.

Nee, want vanwege de vrije wil is er niet zoiets als een zonde. Een zonde bega je als je voorwaarden of wetten overtreedt. Een vrije wil is onvoorwaardelijk, anders is het geen vrije wil.
Inderdaad zorgt de vrije wil ook voor leed.

[peda]

De Natuur kent geen goed en kwaad, geen bedoeling en geen zin. Menselijke pijn en ellende, maar ook vreugde en geluk, het laat de Natuur volkomen onverschillig.
Bij de mens met zelfbewustzijn, houdt deze "" onverschilligheid "" wel op. Het zelfbewustzijn ziet consequenties verbonden aan het bestaan van het individu en belangrijke consequenties zijn bijvoorbeeld "' niet dood willen gaan "' alsmede"' persoonlijk geluk "' ervaren. Dit vertaalt zich vervolgens direct door naar individueel gedrag richting anderen.
Voor een deel wordt de door de mens beleefde ellende veroorzaakt door de natuur die de natuurwetten moet volgen, voor een ander deel beïnvloeden mensen bij andere mensen aldaar zeker het beleefde wel en wee. "'Waren alle mensen wijs en deden daarbij wel, het leven was een paradijs, nu is het vaak een hel"', wijst op de tekortschietende menselijke bijdrage aan het geluk/ ongeluk van anderen. Zoals de klimaat problematiek toont en het boerenverzet onderstreept, staan niet alle neuzen in de dezelfde richting bij het "' goed gebruiken van de vrije wil "'. Overigens is dit fenomeen wel van alle tijden.
Niet voor niets heeft bij velen de eigen zelfvoorziening ( egoïsme ) een duidelijke prioriteit boven het afhankelijkheid zijn van anderen.
Individueel wordt de vrije wil ( zelf voorziening ) in de regel goed gebruikt, collectief gezien is er veelal geen sprake van een goed gebruik.

[Snelheid]

Als je gelooft in de vrije wil, dan is het geloof in de zondeval tegenstrijdig..

Door de vrije wil ontstaat juist ‘de zondeval’. En daarmee (het kwaad en) het lijden in deze wereld.

Eindelijk ook iemand die na denkt verder dan het dan de gangbare ingegeven gedachte van alles los.................@Yours dus.
Inderdaad@Yours het is de vrije wil die maakt dat de zondeval tot stand kwam met alle gevolgen van dien ,eigen schuld dus maar ja dat wil men niet horen altijd heeft een ander het gedaan.


Nog maar een keer het kwaad en lijden heeft geen enkele zin het is een verschrikking en moet bestreden worden zolang de Aarde bestaat zoals al Jezus de Christus het kwaad en lijden overwonnen heeft maar ja daar hebben zij die van alles los zijn geen boodschap aan.

[peda]

Wanneer het universele doel voor alle mensen wordt gezien in het bereiken van een paradijs op aarde, dan is menselijk gedrag dat daaraan afbreuk doet, zoals het streven naar persoonlijke zelfvoorziening ( egoïsme ) , tekortschietend gedrag. Of het menselijk tekortschietend gedrag nu zonde tegen God wordt genoemd zoals in de abrahamtische Godsdiensten het geval is of verduistering/ verwijdering van de Oerbron in de emanatie gedachte, of egoïsme in het atheïstische denken, het gaat om hetzelfde euvel. De mens mist qua collectiviteit het doel, namelijk het leveren van een volledig gelijke paradijselijke toestand aan elke wereldburger zonder enig onderscheid. Kwaad en lijden toont in ieder geval aan dat de paradijselijke toestand voor iedereen nog verre weg is.
Doel duidelijk gemist.

[Yours]

Door de vrije wil ontstaat juist ‘de zondeval’. En daarmee (het kwaad en) het lijden in deze wereld.

Nee, want vanwege de vrije wil is er niet zoiets als een zonde. Een zonde bega je als je voorwaarden of wetten overtreedt. Een vrije wil is onvoorwaardelijk, anders is het geen vrije wil.
Inderdaad zorgt de vrije wil ook voor leed.

Noem het dan in plaats van zondeval ‘onbewustzijn’ dat er zoveel kwaad en daarmee lijden veroorzaakt wordt. Iemand als Poetin doet het uit vrije wil, daar waar hij dus onnoemelijk veel kwaad èn lijden veroorzaakt en daarmee vele ongeschreven wetten overtreedt.

[Snelheid]

Nee, want vanwege de vrije wil is er niet zoiets als een zonde. Een zonde bega je als je voorwaarden of wetten overtreedt. Een vrije wil is onvoorwaardelijk, anders is het geen vrije wil.
Inderdaad zorgt de vrije wil ook voor leed.

Noem het dan in plaats van zondeval ‘onbewustzijn’ dat er zoveel kwaad en daarmee lijden veroorzaakt wordt. Iemand als Poetin doet het uit vrije wil, daar waar hij dus onnoemelijk veel kwaad èn lijden veroorzaakt. Me dunkt dat hij daarmee vele ongeschreven wetten overtreedt.

Ga toch niet over stag de zondeval is geen onbewust zijn maar een keuze waar men bewust van was en is met alle gevolgen van dien tot op de huidige dag.

[Yours]

Noem het dan in plaats van zondeval ‘onbewustzijn’ dat er zoveel kwaad en daarmee lijden veroorzaakt wordt. Iemand als Poetin doet het uit vrije wil, daar waar hij dus onnoemelijk veel kwaad èn lijden veroorzaakt. Me dunkt dat hij daarmee vele ongeschreven wetten overtreedt.

Ga toch niet over stag de zondeval is geen onbewust zijn maar een keuze waar men bewust van was en is met alle gevolgen van dien tot op de huidige dag.

Ik zie de zondeval en onbewustzijn als synoniem. Het is de perceptie van waaruit je het bekijkt hoe je het (de keuze voor het kwade) noemt.

[Snelheid]

Ga toch niet over stag de zondeval is geen onbewust zijn maar een keuze waar men bewust van was en is met alle gevolgen van dien tot op de huidige dag.

Ik zie de zondeval en onbewustzijn als synoniem. Het is de perceptie van waaruit je het bekijkt hoe je het noemt.

Aha ja begrijp je; ja dat is ook weer waar.

[Peter79]

Het kwaad en lijden heeft totaal geen zin een gevolg van de zondeval en het is ook niet de bedoeling dat lijden verheerlijkt wordt het is verschrikkelijk en geeft moeite en verdriet;het moet te vuur en te zwaard bestreden worden.

Interessant. Als atheïst ga ik uit van een waardevrij universum, ofwel een universum dat geen onderscheidt maakt tussen goed en kwaad. Dat wordt al min of meer duidelijk als je bedenkt dat mensen geen tegenovergestelde van "lijden" kennen (zoals bijvoorbeeld "vreugde" en "verdriet" tegenover elkaar staan). Het is iets wat bedacht is en als we het bedacht hebben dan moeten we een oorzaak verzinnen maar feitelijk is die er niet.

Ik vind dat je je argument anders moet onderbouwen. Als ik lijden overzet naar het Engels - suffer - dan kan ik als tegenovergestelde vinden: thrive - in het Nederlands iets als voorspoedig zijn, bloeien.

[Mullog]

Interessant. Als atheïst ga ik uit van een waardevrij universum, ofwel een universum dat geen onderscheidt maakt tussen goed en kwaad. Dat wordt al min of meer duidelijk als je bedenkt dat mensen geen tegenovergestelde van "lijden" kennen (zoals bijvoorbeeld "vreugde" en "verdriet" tegenover elkaar staan). Het is iets wat bedacht is en als we het bedacht hebben dan moeten we een oorzaak verzinnen maar feitelijk is die er niet.

Ik vind dat je je argument anders moet onderbouwen. Als ik lijden overzet naar het Engels - suffer - dan kan ik als tegenovergestelde vinden: thrive - in het Nederlands iets als voorspoedig zijn, bloeien.

Ik denk niet dat je zomaar even naar een andere taal kunt switchen. Wat ik gevonden heb is

suffering is the basic element that makes up the negative valence of affective phenomena. The opposite of suffering is pleasure or happiness.

Dat zou vreugde en geluk het tegenovergestelde van lijden maken, wat ik ook niet helemaal de lading vind dekken. Ik heb nog twee andere bezwaren, in volgorde van belangrijkheid:

• Talen hebben hun eigen subtiele betekenissen ingebed in de cultuur waar de taal zich in bevindt. Dat maakt vertalen ook zo ingewikkeld. Daarom kun je niet een op een overgaan naar een andere taal

• De truk die je uithaalt kun je net zolang doen tot je een taal vindt die doet wat je het beste uitkomt.

Anderzijds heb je wel een punt. Of mijn taalargument helemaal eerlijk is kun je ter discussie stellen. Maar dat het universum waardevrije is niet. Met het grootste gemak kan de aarde, en daarmee het leven, ook de christenen, weggevaagd worden. Een zonnevlam van voldoende kracht op het verkeerde moment, een supernova die te dichtbij afgaat, een rotsblok of komeet op ramkoers en ga zo maar door. Niets of niemand zal er traan om laten noch een vreugdedansje maken als ergens in het universum nieuw leven ontstaat.

Natuurwetten zijn onbreekbaar en onverbiddelijk.

[Snelheid]

Die supernova komt alleen bij jou huis.

Wat een waanzin het wegvagen van de aarde wat een bijgeloof.

[Messenger]

Er zijn mensen waarover anderen menen dat ze lijden.

Als het die personen zelf gevraagd wordt vinden ze vaak dat daar geen sprake van is.

Lijden/leed is een kwestie ook van perspectief, perceptie.

[Peter79]

Ik vind dat je je argument anders moet onderbouwen. Als ik lijden overzet naar het Engels - suffer - dan kan ik als tegenovergestelde vinden: thrive - in het Nederlands iets als voorspoedig zijn, bloeien.

Ik denk niet dat je zomaar even naar een andere taal kunt switchen. Wat ik gevonden heb is

suffering is the basic element that makes up the negative valence of affective phenomena. The opposite of suffering is pleasure or happiness.

Dat zou vreugde en geluk het tegenovergestelde van lijden maken, wat ik ook niet helemaal de lading vind dekken. Ik heb nog twee andere bezwaren, in volgorde van belangrijkheid:

• Talen hebben hun eigen subtiele betekenissen ingebed in de cultuur waar de taal zich in bevindt. Dat maakt vertalen ook zo ingewikkeld. Daarom kun je niet een op een overgaan naar een andere taal

• De truk die je uithaalt kun je net zolang doen tot je een taal vindt die doet wat je het beste uitkomt.

Anderzijds heb je wel een punt. Of mijn taalargument helemaal eerlijk is kun je ter discussie stellen.

Ik vind dat je me het gemakkelijk maakte: je deed een algemene uitspraak over mensen, maar je argument gaat dan misschien al niet op voor engelstaligen. Ik zat inhoudelijk te denken aan bijvoorbeeld dierenleed: dat kun je meten aan de hand van stresshormonen en verstoord gedrag, terwijl je ook normaal gedrag hebt waarbij dieren in vrijheid leven.

Maar dat het universum waardevrije is niet. Met het grootste gemak kan de aarde, en daarmee het leven, ook de christenen, weggevaagd worden. Een zonnevlam van voldoende kracht op het verkeerde moment, een supernova die te dichtbij afgaat, een rotsblok of komeet op ramkoers en ga zo maar door. Niets of niemand zal er traan om laten noch een vreugdedansje maken als ergens in het universum nieuw leven ontstaat.

Natuurwetten zijn onbreekbaar en onverbiddelijk.

Tja, er zijn toch genoeg mensen die dat ter discussie stellen, in elk geval filosofen. Feiteljk is het denk ik juist als je stelt dat niemand er een traan om zal laten - degenen die er een traan om kunnen laten zijn degenen die worden weggevaagd. Filosofen stellen volgens mij de vraag of het universum wel bestaat als wij niet bestaan. Als het bestaan van het universum afhangt van ons bestaan als waarnemer, dan is het maar de vraag of het universum waardevrij is. Maar goed, ik kan niet zoveel met zo'n abstracte discussie.

Wat ik wel interessant vind en wat hiermee te maken heeft, is de leegte van het heelal. De wetenschap is heel ver gekomen met abstraheren - wat niet anders is dan allerlei overbodig geachte informatie weglaten. Vanuit dergelijke abstracties kijkt men naar het universum en abstraheert tot in het oneindige. Maar alle weggelaten informatie wordt niet meer teruggeplaatst in dit beeld (dat zou ook niet objectief kunnen). En zo is er leegte met af en toe iets als we ver het universum in kijken. Een universum vol (informatie)gaten en we doen alsof wat we zien ook alles is.

[Mullog]

Ik denk niet dat je zomaar even naar een andere taal kunt switchen. Wat ik gevonden heb is
Dat zou vreugde en geluk het tegenovergestelde van lijden maken, wat ik ook niet helemaal de lading vind dekken. Ik heb nog twee andere bezwaren, in volgorde van belangrijkheid:

• Talen hebben hun eigen subtiele betekenissen ingebed in de cultuur waar de taal zich in bevindt. Dat maakt vertalen ook zo ingewikkeld. Daarom kun je niet een op een overgaan naar een andere taal

• De truk die je uithaalt kun je net zolang doen tot je een taal vindt die doet wat je het beste uitkomt.

Anderzijds heb je wel een punt. Of mijn taalargument helemaal eerlijk is kun je ter discussie stellen.

Ik vind dat je me het gemakkelijk maakte: je deed een algemene uitspraak over mensen, maar je argument gaat dan misschien al niet op voor engelstaligen. Ik zat inhoudelijk te denken aan bijvoorbeeld dierenleed: dat kun je meten aan de hand van stresshormonen en verstoord gedrag, terwijl je ook normaal gedrag hebt waarbij dieren in vrijheid leven.

Nu rek jij het begrip lijden wel erg ver op. Want is een voor wolven vluchtend hert dan aan het lijden of vertoond het gewoon in vrijheid normaal gedrag? Verder ben ik van mening dat er een bepaalde vorm van bewustzijn moet zijn voor lijden. Mensapen hem meer aanleg voor lijden dan kikkers, om een voorbeeld te geven.

Maar dat het universum waardevrije is niet. Met het grootste gemak kan de aarde, en daarmee het leven, ook de christenen, weggevaagd worden. Een zonnevlam van voldoende kracht op het verkeerde moment, een supernova die te dichtbij afgaat, een rotsblok of komeet op ramkoers en ga zo maar door. Niets of niemand zal er traan om laten noch een vreugdedansje maken als ergens in het universum nieuw leven ontstaat.

Natuurwetten zijn onbreekbaar en onverbiddelijk.

Tja, er zijn toch genoeg mensen die dat ter discussie stellen, in elk geval filosofen. Feiteljk is het denk ik juist als je stelt dat niemand er een traan om zal laten - degenen die er een traan om kunnen laten zijn degenen die worden weggevaagd. Filosofen stellen volgens mij de vraag of het universum wel bestaat als wij niet bestaan. Als het bestaan van het universum afhangt van ons bestaan als waarnemer, dan is het maar de vraag of het universum waardevrij is. Maar goed, ik kan niet zoveel met zo'n abstracte discussie.

Wat ik wel interessant vind en wat hiermee te maken heeft, is de leegte van het heelal. De wetenschap is heel ver gekomen met abstraheren - wat niet anders is dan allerlei overbodig geachte informatie weglaten. Vanuit dergelijke abstracties kijkt men naar het universum en abstraheert tot in het oneindige. Maar alle weggelaten informatie wordt niet meer teruggeplaatst in dit beeld (dat zou ook niet objectief kunnen). En zo is er leegte met af en toe iets als we ver het universum in kijken. Een universum vol (informatie)gaten en we doen alsof wat we zien ook alles is.

Maar het heelal is volgens mij helemaal niet leeg. Dat beeld wordt geschetst als men het over de structuur van het heelal heeft, over filamenten van sterrenstelsels met daartussen holtes. Er wordt dan gesuggereerd dat die holtes leeg zijn maar die zitten bomvol met straling want we zien de sterrenstelsels aan de overkant van de holtes. Verder is er nog spul waarvan we niet weten wat het is zoals donkere materie en donkere energie die zich kenbaar maakt in het gedrag wat we wel kunnen zien en wordt het vacuüm geteisterd door virtuele deeltjes die te pas en te onpas verschijnen en verdwijnen. En volgens mij is dat wat jij bedoelt met abstraheren in het oneindige. Wat dan wel weer de manier is om er iets van te proberen te begrijpen omdat je anders door de informatiebomen het informatiebos niet meer ziet.