Bonjour schreef: ↑28 aug 2023, 11:36
Peter79 schreef: ↑28 aug 2023, 10:53
Dus Carrier en ook Ehrman vinden de historisch-kritische methode niet goed?
(want volgens mij loopt er wat ruis door de discussie dat er ook mensen zijn die zeggen dat het historisch-kritische onderzoek niet goed wordt uitgevoerd).
Ik durf uit mijn hoofd niet te zeggen of zij vinden dat de methode niet goed is of dat de onderzoekers niet goed zijn.
In mijn ogen geldt dat als de methode niet goed is, de onderzoekers dat ook niet zijn. En dat geldt voor meer terreinen dan alleen het historisch-kritisch onderzoek.
Ik kan de uitgangspunten van de methode nog niet vinden. Ik vraag me af wat er bv met de tekst van Lucas 1:2 over de ooggetuigen gebeurt in de analyse. Wordt zoiets default voor waar aangenomen, totdat blijkt dat er geen ooggetuigen waren? Of wordt er gezegd, wonderen bestaan niet, dus die ooggetuigen nemen we met een korreltje zout. Ik doe er verder geen uitspraken over, want ik ken de uitgangspunten van de methode niet. Wie wel?
In
The Historical-Critical Method. A Guid for the Perplexed van David R. Law (2012) wordt de historisch-kritische methode omschreven als een cluster van verwante benaderingen van historische en letterkundige aard die zich richten op het historische aspect van de Bijbel. (Je zou dit ook 'filologie van de Bijbel' kunnen noemen, maar bij de exegese van de Bijbel speelt hermeneutiek een grotere rol dan in bijvoorbeeld de klassieke filologie.) Het is in feite de methode die ook wordt toegepast door classici op klassieke Griekse en Latijnse (etc.) teksten, alleen met meer aandacht voor historische vragen.
De vooronderstellingen van de historisch-kritische methode zijn (blz. 20-24)
1. Oordelen over het verleden zijn gebaseerd op het principe van waarschijnlijkheid: wat is er waarschijnlijk gebeurd.
2. Analogie: dingen die nu niet gebeuren, gebeurden ook in het verleden niet; en je kunt samenlevingen met elkaar vergelijken, dus bijv. de samenleving van het oude Israël was analoog aan andere samenlevingen uit die tijd en regio.
3. Correlatie: gebeurtenissen zitten in een netwerk van oorzaken en gevolgen en kunnen niet geïsoleerd worden van een bepaalde historische situatie.
4. Verklaringen moeten in overeenstemming zijn met de moderne wetenschappelijke en historische visie op de werkelijkheid.
5. Goddelijke inspiratie speelt geen rol in de benadering van de tekst.
De historisch-kritische methode als cluster omvat verschillende methoden, zoals:
- tekstkritiek: het zo accuraat mogelijk samenstellen van de oudste tekstvorm.
- bronnenkritiek: onderzoek naar bronnen die in een tekst verwerkt zijn of waaruit deze is samengesteld.
- traditiekritiek: wanneer is een bepaalde traditie (bijv. het idee van de 'dag van de HEER' of het vieren van de sabbat) ontstaan en hoe heeft deze zich ontwikkeld.
- redactiekritiek: hoe heeft een schrijver bronnen in zijn tekst verwerkt en welke tendens wordt hierin zichtbaar
- literaire kritiek: hoe zit een tekst in elkaar, vragen van compositie, stijl, retorica
- historisch onderzoek: hoe verhoudt de tekst zich tot de historische werkelijkheid
Het doel is uiteindelijk om de oorspronkelijke of historische betekenis(sen) van de teksten te achterhalen, maar ook om te beschrijven hoe latere lezers de teksten uitlegden.