Wake Up!

[Augustinus]

“Een denkkader heeft als bijwerking dat het andere denkwegen afsluit. Alle volgende Bijbelteksten gaat men uitleggen op basis van het denkbeeld dat is gecreëerd. Als er op een gegeven moment langs deze weg een hele set aan denkbeelden ontstaat dan is er sprake van een bepaalde theologie, die steeds weer (en meer) de waarneming bepaalt van wat men leest. Het overgenomen denkkader wordt dan steeds verder bevestigd, hoewel het niet de waarheid hoeft te zijn. Begrijpt u dat de theologie van de vertalers ook stevig kan bijdragen aan onze perceptie van de werkelijkheid?”
(Citaat uit: Arno Lamm en Emile-Andre Vanbeckevoort: “Wake Up!”, Uitgeverij Het Zoeklicht Doorn 2014, blz. 194)

Het bovenstaande citaat uit de bestseller Wake Up! Van Lamm en Vanbeckevoort klinkt prachtig en waar. Ze hebben vanuit hun geloofsovertuiging een interessant boek geschreven. Alleen meen ik dat ze toch een beetje in hun eigen valkuil zijn gestapt. Wake Up! beschrijft namelijk een reis langs de zogeheten profetische kalender in tijdslijnen en feesten in de Bijbel. Lamm en Vanbeckevoort zijn van mening dat God met grote precisie en regelmaat Zijn Wil via de Schrift schrijft in de wereldgeschiedenis, waarbij Hij begonnen is met een verbond te sluiten met de Joden. Daarbij beschuldigen ze de kerk (als je al van “de” kerk zou kunnen spreken) ervan, dat men via de vervangingstheologie enerzijds de Joden wreed heeft vervolgd, maar anderzijds de enting van het Christendom op de (Edele) Olijfboom (waarnaar Paulus verwijst in het Bijbelboek Romeinen 11:17 en 11:24) hebben verduisterd. Lamm en Vanbeckevoort stellen dat het historische Christendom als het ware de Joodse wortels van het Christelijk geloof heeft ontkend. De kerk zou vanaf de kerkvaders veel te veel uit zijn gegaan van het idee dat het Oude Verbond met Israël niet meer zou gelden vanaf de diaspora.

Ik moet toegeven dat beide schrijvers van het boek Wake Up! hun betoog prachtig kunnen verwoorden. Ze hebben volgens mij erg veel onderzoekswerk verricht. Lamm en Vanbeckevoort willen zoals gezegd aantonen dat de wortels van het Christendom immers liggen in het Jodendom, en dat is op zich in het licht van de genoemde onjuiste vervangingstheologie nog niet zo gek gevonden. Via de profetische kalender (lees: Joodse kalender) en de diverse feesten die in Israël in ere worden gehouden, proberen ze de levende basis van het Christelijk geloof terug te vinden. Het grootste deel van het boek Wake Up! gaat over de Joodse feesten die enerzijds de schaduw vormen van de komst van de Messias. Dat doen ze door middel van het de revue laten passeren van zeven feesten, achtereenvolgens Pesach, Ongezuurde Broden, Eerstelingenfeest, Pinksterfeest, Bazuinenfeest, Grote Verzoendag en het Loofhuttenfeest. Vanaf de komst van Jezus Christus (die de Joden tot op heden niet erkennen als de Gezalfde) op aarde, zouden die feesten verwijzen naar wat nog vervuld moet worden via profetie en Bijbelse tijdslijn. Dit zou met name samenvallen met de betekenis van de Joodse zevenarmige kandelaar. De eerste drie (voorjaars)feesten verwijzen vanuit het Oude Testament naar de Messias, het Pinksterfeest is de terugkeer van Gods glorie en de laatste drie (najaars)feesten zouden volgens de schrijvers van Wake Up! een afspiegeling vormen van de profetische vervulling in de toekomst.

Ik moet toegeven dat het allemaal indrukwekkend is beschreven. Alleen vraag ik me af of Lamm en Vanbeckevoort zich niet op glad ijs begeven, door nogal veel te gaan rekenen met de Bijbel en de Joodse Kalender, waarbij ze vermoeden dat we aan het einde geraken van de Eindtijd, met de terugkeer van Jezus Christus op aarde. Ik zie dat eigenlijk al veel te vaak gebeuren, sommige Christenen zijn er steevast van overtuigd dat de wereld binnenkort tot zijn einde zal komen en dat het oordeel van God zeer aanstaande is. Dat gewroet en gereken komt op mij vrij ongeloofwaardig over, alhoewel ik moet toegeven dat Lamm en Vanbeckevoort hun argumenten uitstekend onderbouwen. Toch vallen ze in mijn optiek uiteindelijk in de val van veel te veel speculeren. De mens is al honderden jaren aan het rekenen wanneer de Eindtijd begint en/of in vervulling zal gaan, met allerlei tijdsgebonden voorspellingen die nooit zijn uitgekomen. En ook al noemen de schrijvers van Wake Up! geen keiharde data, toch vermoeden ze dat het niet meer lang zal duren voordat Jezus wederkomt, misschien wel één dezer jaren.

Lamm en Vanbeckevoort maken volgens mij de grote fout om het Christendom te willen terugbrengen naar uitsluitend Joodse wortels, door alles wat (enigszins) riekt naar het Griekse denken uit te bannen. Terwijl Jezus Christus tijdens Zijn leven op aarde heeft gewaarschuwd voor het Joodse denken, zoals dat met name werd verwoord door de Farizeeën en Schriftgeleerden. Een dergelijke zwart-witte houding van Lamm en Vanbeckevoort van Joods versus Grieks “denken” resulteert in een extreme vorm van zoeken naar aanwijzingen in de Bijbel. Zo stellen de schrijvers van Wake Up! dat de apostel Johannes in zijn (Nieuwtestamentische) visioen - dat heeft geleid tot het schrijven van het Bijbelboek Openbaring, nooit Grieks zou hebben gesproken. Dat baseren ze enkel en alleen op hun stelling dat hij van geboorte immers een Jood was en ook Jezus Christus slechts Aramees en Hebreeuws zou hebben gesproken. Dus zou Christus in het desbetreffende visioen niet hebben gesproken van de alfa en de omega (het Begin en het Einde; de eerste en de laatste letter van het Griekse alfabet, zie Openbaring 1:8; 1:11; 21:6 en 22:13), maar van de alef en de tav (de eerste en de laatste letter van het Hebreeuwse alfabet). Hoe kunnen ze dat zo zeker weten? Ze schrijven nota bene zelf dat er in de eerste eeuw na Christus in Israël ook Grieks werd gesproken naast het Hebreeuws. Verder verbleef Johannes tijdens zijn ballingschap op Patmos, nota bene een Grieks eiland! Zou hij dan geen Grieks hebben kunnen spreken? Vervolgens gaan ze in het Hebreeuwse Oude Testament zoeken naar waar steeds sprake is van de alef en de tav, en hoe dit zich verhoudt tot de Bijbelse vertalingen. Hun valt op dat de alef en de tav in het Oude Testament vaak onvertaald blijven in diverse woordcombinaties. Dit zou volgens de schrijvers van Wake Up! verwijzen naar het feit dat dit door God zelf zou zijn ingebracht in de Bijbel met een specifiek doel.

Het ijs wordt nog gladder wanneer Lamm en Vanbeckevoort op grond van het vorenstaande gaan zoeken naar uiteenlopende woordpatronen in de Bijbel. Ze kiezen daarbij als hulpmiddel een analysetechniek die Equidistant Letter Sequence (ELS) heet. Dit opent naar mijn mening een dwaalweg naar diverse verregaande conclusies dat we te maken zouden hebben met een soort verborgen Bijbelcode, een watermerk dat zou bewijzen dat Woord van God authentiek is. De schrijver Dan Brown heeft zich al eens gewaagd aan een soortgelijk zoeken naar Bijbelcoderingen, zoals hij dat beschrijft in zijn (mijns inziens totaal fictieve) boek “De Da Vinci Code”. Ik vraag me af waarom Lamm en Vanbeckevoort die ELS-methode in hun boek hebben geïntroduceerd, omdat het eerder afdoet aan hun betoog dan dat het iets toevoegt. Volgens mij hoeft de Bijbel geen verborgen watermerk te dragen om toch te worden (h)erkend als het gezaghebbende Woord van God. De inhoud van de Schrift spreekt voor mij voor zichzelf en ondersteunt ons geloof als Christenen. Zo zou ik nog wel even door kunnen gaan.

Ik herhaal en benadruk dat ik denk dat Lamm en Vanbeckevoort een diep geloof hebben en er zeer zeker niet op uit zijn om de lezer bewust te misleiden. Ze proberen mijns inziens terecht te wijzen op het feit dat we terdege moeten beseffen dat het Oude Testament en de Joodse geschiedenis die daarin wordt beschreven immers de wortel is van de (Edele) Olijfboom, waarop het Christendom ook geënt hoort te zijn. De vervangingstheologie (waar de meeste Christelijke kerken inmiddels afstand van hebben genomen) heeft zoals gezegd lange tijd verstorend gewerkt, waardoor het leek dat de Joodse wortels van het geloof welhaast zouden moeten worden ontkend. De waarde van Wake Up! is dat de schrijvers van het boek uit zijn op herstel, en wijzen op het feit dat zowel het Oude Verbond met de Joden als het Nieuwe Verbond in Christus nog immer van kracht zijn en dat er in het ritueel van de diverse Joodse feesten veel terug is te vinden wat als schaduw verwijst naar de (weder)komst van de Messias. Als de Heere Jezus Christus wederkomt zullen volgens de Schrift de volgende woorden worden vervuld, zoals de apostel Johannes dat verwoordde in het Bijbelboek Openbaring: “17 Want het Lam, Dat in het midden van de troon is, zal hen weiden en zal hen geleiden naar de levende waterbronnen. En God zal alle tranen van hun ogen afwissen.” (Citaat uit de Bijbel, Herziene Statenvertaling, Openbaring 7:17)

Boekgegegevens: Arno Lamm en Emile-Andre Vanbeckevoort: “Wake Up!”, Uitgeverij Het Zoeklicht Doorn. ISBN 9789064511851.