Kosmologie

[Petra]

Er is zoveel gaande dankzij voortschrijdende inzicht en technologische vindingen dat een kosmologie topic me wel tof leek.
Misschien ook leuk om de oerknal enzo hier te bespreken.
Ik vind namelijk Penrose met zijn oneindigheid ook helemaal zo gek nog niet, ook de inflatie theorie is niet iedereen het over eens.
Helemaal sinds Verlinde met een emergente zwaartekracht kwam.


Het gangbare kosmologische model is i.i.g. al op de schop dankzij nieuwe Hubble metingen:

https://www.astroblogs.nl/2020/06/12/re ... cmd-model/
12 JUNI 2020

Het gangbare kosmologische model van het universum, het Λ-CDM model, staat al jaren ter discussie en dat is met name te zien aan de Hubble-spanning, het debat rondom de waarde van de Hubble constante, de maat voor de expansiesnelheid van het heelal. Uitkomsten die recent zijn gedaan aan vier sterrenstelsels door het zogeheten Megamaser Cosmology Project wijzen er nu op dat het Λ-CDM model echt aan herziening toe is.

Bij zo’n mogelijke herziening wordt vooral gekeken naar Λ, die wellicht helemaal niet constant is, maar in de loop der tijden toch heel geleidelijk verandert. Of dat er andere deeltjes in het spel zijn, die nog niet bekend zijn, zoals een vierde smaak neutrino’s, de zogeheten steriele neutrino’s. Recent is er een nieuw voorstel gedaan, die ook met neutrino’s te maken heeft: het zou kunnen zijn dat in het vroege heelal de neutrino’s een vorm van zelf-interactie kenden, waardoor de zogeheten ‘vrije stroom’ van neutrino’s vanuit gebieden met hoge dichtheden in dat vroege heelal belemmerd werd. Daarover valt meer te lezen in dit vakartikel. En hier het vakartikel met de uitkomsten van het onderzoek aan de masers in vier sterrenstelsels door MCP, verschenen in the Astrophysical Journal Letters. Bron: NRAO + Physics.

P.S.
Waarom niet in het Ruimtemissies topic?
Nououou omdat ik scherp onderscheid maak tussen de verschillende ruimtemissies en hun doelen en het bespreken van kosmologie.

[Petra]

Ook de snaartheorie op de schop!

https://www.ru.nl/nieuws-agenda/nieuws/ ... gd-snaren/
Datum bericht: 5 november 2020

Zwaartekracht uitgelegd, maar dan zonder snaren?

Al tientallen jaren zijn natuurkundigen het erover eens dat de snaartheorie de ‘missing link’ is tussen Einsteins relativiteitstheorie, die de natuurwetten beschrijft die op de grootste schaal plaatsvinden, en quantummechanica, die de natuur beschrijft op de kleinste schaal. Maar een internationaal team geleid door Radboud-natuurkundigen heeft nu bewijs geleverd dat de snaartheorie niet de enige theorie hoeft te zijn die deze missing link kan vormen. De onderzoekers hebben aangetoond dat het mogelijk is om een quantumzwaartekrachttheorie te construeren die voldoet aan alle fundamentele natuurkundige wetten, zonder het gebruik van snaren. Ze beschreven hun bevindingen in een publicatie in Physical Review Letters afgelopen week.

[peda]

Ook de snaartheorie op de schop!

https://www.ru.nl/nieuws-agenda/nieuws/ ... gd-snaren/
Datum bericht: 5 november 2020

Zwaartekracht uitgelegd, maar dan zonder snaren?

Al tientallen jaren zijn natuurkundigen het erover eens dat de snaartheorie de ‘missing link’ is tussen Einsteins relativiteitstheorie, die de natuurwetten beschrijft die op de grootste schaal plaatsvinden, en quantummechanica, die de natuur beschrijft op de kleinste schaal. Maar een internationaal team geleid door Radboud-natuurkundigen heeft nu bewijs geleverd dat de snaartheorie niet de enige theorie hoeft te zijn die deze missing link kan vormen. De onderzoekers hebben aangetoond dat het mogelijk is om een quantumzwaartekrachttheorie te construeren die voldoet aan alle fundamentele natuurkundige wetten, zonder het gebruik van snaren. Ze beschreven hun bevindingen in een publicatie in Physical Review Letters afgelopen week.

Hallo Petra,

Het was mij bekend dat de "' snaarhypothese "' niet de enige kanshebber is voor de Grote Verklaring. Het punt is dat geen van de momenteel bekende hypothesen empirisch gemeten kan worden op juistheid. De beschikbare meet-techniek laat het niet toe, dus vooreerst allemaal onderbouwde hypothesen.

[Mart]

Dit is een topic dat mij eveneens zeer interesseert. De belangrijke vraag is of de Big Bang een kwantumveld was (waar het naar uitziet, gezien de eigenschappen van de kosmische achtergrondstraling) of dat de Big Bang het begin van het universum was. Indien het een kwantumveld was, dan heeft het universum waarschijnlijk geen begin; althans, dan is er vooralsnog geen reden te veronderstellen dat het universum er ooit niet is geweest en zal door tegenstanders moeten worden aangetoond dat kwantumvelden een begin hadden.

[peda]

Dit is een topic dat mij eveneens zeer interesseert. De belangrijke vraag is of de Big Bang een kwantumveld was (waar het naar uitziet, gezien de eigenschappen van de kosmische achtergrondstraling) of dat de Big Bang het begin van het universum was. Indien het een kwantumveld was, dan heeft het universum waarschijnlijk geen begin; althans, dan is er vooralsnog geen reden te veronderstellen dat het universum er ooit niet is geweest en zal door tegenstanders moeten worden aangetoond dat kwantumvelden een begin hadden.

Daaraan voorafgaande is de vraag "" wat "' was er eventueel voorafgaande aan de "' big-bang "". Is er wel sprake van voorafgaan, wanneer de tijd ( causaliteit ) ontstond bij of rond de big-bang. Bestond er reeds een ongeschapen, eeuwig bestaand kwantumveld waarin onze kosmos tot bestaan kwam ( in Jip en Janneke ) of ontstond het huidig waarneembare kwantumveld bij het "' ontstaan "" van deze kosmos. Om die vraag te kunnen beantwoorden moet je quasi terug naar de allervroegste geschiedenis. Meten= weten. Omdat meten= weten technisch ( nog ) niet mogelijk is, wordt er gewerkt met doordachte hypothesen om de "' zaken "" in kaart te brengen. Maar een hypothese hoe goed onderbouwd ook, is geen vervanging voor meten= weten. De oplossing blijft een Mysterie, een raadsel, alle hypothesen ten spijt.

[Mart]

Dit is een topic dat mij eveneens zeer interesseert. De belangrijke vraag is of de Big Bang een kwantumveld was (waar het naar uitziet, gezien de eigenschappen van de kosmische achtergrondstraling) of dat de Big Bang het begin van het universum was. Indien het een kwantumveld was, dan heeft het universum waarschijnlijk geen begin; althans, dan is er vooralsnog geen reden te veronderstellen dat het universum er ooit niet is geweest en zal door tegenstanders moeten worden aangetoond dat kwantumvelden een begin hadden.

Daaraan voorafgaande is de vraag "" wat "' was er eventueel voorafgaande aan de "' big-bang "". Is er wel sprake van voorafgaan, wanneer de tijd ( causaliteit ) ontstond bij of rond de big-bang. Bestond er reeds een ongeschapen, eeuwig bestaand kwantumveld waarin onze kosmos tot bestaan kwam ( in Jip en Janneke ) of ontstond het huidig waarneembare kwantumveld bij het "' ontstaan "" van deze kosmos. Om die vraag te kunnen beantwoorden moet je quasi terug naar de allervroegste geschiedenis. Meten= weten. Omdat meten= weten technisch ( nog ) niet mogelijk is, wordt er gewerkt met doordachte hypothesen om de "' zaken "" in kaart te brengen. Maar een hypothese hoe goed onderbouwd ook, is geen vervanging voor meten= weten. De oplossing blijft een Mysterie, een raadsel, alle hypothesen ten spijt.

Indien de Big Bang een kwantumveld was - waar het naar uit ziet - dan is de Big Bang niet het begin, maar het resultaat van een kwantumveld. In ieder geval voldoet de kosmische achtergrondstraling aan de eigenschappen van een kwantumveld (zover kunnen we reeds meten). Er lijkt me geen reden aan te nemen dat kwantumvelden binnen de tijd-ruimte opereren (die er voorafgaande aan het ontstaan van de kosmos overigens nog niet eens was, ongeacht of dit de Big Bang was, of nog iets daarvoor), tenzij het tegendeel kan worden aangetoond.

[peda]

Dit is een topic dat mij eveneens zeer interesseert. De belangrijke vraag is of de Big Bang een kwantumveld was (waar het naar uitziet, gezien de eigenschappen van de kosmische achtergrondstraling) of dat de Big Bang het begin van het universum was. Indien het een kwantumveld was, dan heeft het universum waarschijnlijk geen begin; althans, dan is er vooralsnog geen reden te veronderstellen dat het universum er ooit niet is geweest en zal door tegenstanders moeten worden aangetoond dat kwantumvelden een begin hadden.

Daaraan voorafgaande is de vraag "" wat "' was er eventueel voorafgaande aan de "' big-bang "". Is er wel sprake van voorafgaan, wanneer de tijd ( causaliteit ) ontstond bij of rond de big-bang. Bestond er reeds een ongeschapen, eeuwig bestaand kwantumveld waarin onze kosmos tot bestaan kwam ( in Jip en Janneke ) of ontstond het huidig waarneembare kwantumveld bij het "' ontstaan "" van deze kosmos. Om die vraag te kunnen beantwoorden moet je quasi terug naar de allervroegste geschiedenis. Meten= weten. Omdat meten= weten technisch ( nog ) niet mogelijk is, wordt er gewerkt met doordachte hypothesen om de "' zaken "" in kaart te brengen. Maar een hypothese hoe goed onderbouwd ook, is geen vervanging voor meten= weten. De oplossing blijft een Mysterie, een raadsel, alle hypothesen ten spijt.

Indien de Big Bang een kwantumveld was - waar het naar uit ziet - dan is de Big Bang niet het begin, maar het resultaat van een kwantumveld. In ieder geval voldoet de kosmische achtergrondstraling aan de eigenschappen van een kwantumveld (zover kunnen we reeds meten). Er lijkt me geen reden aan te nemen dat kwantumvelden binnen de tijd-ruimte opereren (die er voorafgaande aan het ontstaan van de kosmos nog niet eens was, ongeacht of dit de Big Bang was, of nog iets daarvoor), tenzij het tegendeel kan worden aangetoond.

Hallo Mart,

Jij trekt nu een hypothese voor op andere hypothesen en dat kan m.i. niet. Je kunt niet een hypothese suprematie geven en vervolgens stellen bewijs maar dat de suprematie onjuist is. Geen enkele van de hypothesen heeft bij de huidige stand van weten suprematie en alle hypothesen wachten op meten= weten om te kunnen bepalen welk spoor er verder gevolgd moet worden. Het Mysterie wacht op oplossing ( als dat al mogelijk is ) en niet bewijs maar eens dat kwantumvelden niet eeuwig bestonden. Het eeuwig bestaan van kwantumvelden moet nu juist hard bewezen worden en dat lukt met de huidige stand van weten gewoon niet. Vandaar: Mysterie.

[Mart]

Hallo Mart,

Jij trekt nu een hypothese voor op andere hypothesen en dat kan m.i. niet. Je kunt niet een hypothese suprematie geven en vervolgens stellen bewijs maar dat de suprematie onjuist is. Geen enkele van de hypothesen heeft bij de huidige stand van weten suprematie en alle hypothesen wachten op meten= weten om te kunnen bepalen welk spoor er verder gevolgd moet worden. Het Mysterie wacht op oplossing ( als dat al mogelijk is ) en niet bewijs maar eens dat kwantumvelden niet eeuwig bestonden. Het eeuwig bestaan van kwantumvelden moet nu juist hard bewezen worden en dat lukt met de huidige stand van weten gewoon niet. Vandaar: Mysterie.

Er wordt niet direct geclaimd dat kwantumvelden altijd hebben bestaan (want die claim kan ik niet hardmaken), maar dat er geen reden is te veronderstellen dat kwantumvelden ooit zijn ontstaan, dat ze ooit niet hebben bestaan.

[peda]

Hallo Mart,

Jij trekt nu een hypothese voor op andere hypothesen en dat kan m.i. niet. Je kunt niet een hypothese suprematie geven en vervolgens stellen bewijs maar dat de suprematie onjuist is. Geen enkele van de hypothesen heeft bij de huidige stand van weten suprematie en alle hypothesen wachten op meten= weten om te kunnen bepalen welk spoor er verder gevolgd moet worden. Het Mysterie wacht op oplossing ( als dat al mogelijk is ) en niet bewijs maar eens dat kwantumvelden niet eeuwig bestonden. Het eeuwig bestaan van kwantumvelden moet nu juist hard bewezen worden en dat lukt met de huidige stand van weten gewoon niet. Vandaar: Mysterie.

Er wordt niet direct geclaimd dat kwantumvelden altijd hebben bestaan (want die claim kan ik niet hardmaken), maar dat er geen reden is te veronderstellen dat kwantumvelden ooit zijn ontstaan, dat ze ooit niet hebben bestaan.

Dat is inderdaad niet te weten. De grote vraag is of kwantumvelden ook bestaan buiten/ zonder onze kosmos, of dat kwantumvelden exclusief behoren tot deze kosmos, zoals ook de tijd behoort tot deze kosmos. Beiden een soort van "'eigenschap"' van deze kosmos. Wanneer onze kosmos een vorm van emergentie zou zijn van het multiversum, rijst opnieuw de vraag welke natuurwetten in de multiversum wereld weer zouden kunnen heersen. Dat zouden kwantumwetten, kwantumvelden kunnen zijn, maar absolute zekerheid daarover is met het weten per heden niet te geven. Het weten over de in onze kosmos bestaande "" kwantum wereld "" is ook pas zo'n honderd jaren oud, voordien had niemand op deze aardbol van de kwantum wereld gehoord. Onvoorstelbare Verrassingen zijn dus in de toekomst bij voortschrijdend inzicht niet uit te sluiten.

[EdVaessen]

Er is zoveel gaande dankzij voortschrijdende inzicht en technologische vindingen dat een kosmologie topic me wel tof leek.
Misschien ook leuk om de oerknal enzo hier te bespreken.

Ik zou het reserveren voor Oudjaar.

[Mart]

Dat is inderdaad niet te weten. De grote vraag is of kwantumvelden ook bestaan buiten/ zonder onze kosmos, of dat kwantumvelden exclusief behoren tot deze kosmos, zoals ook de tijd behoort tot deze kosmos. Beiden een soort van "'eigenschap"' van deze kosmos. Wanneer onze kosmos een vorm van emergentie zou zijn van het multiversum, rijst opnieuw de vraag welke natuurwetten in de multiversum wereld weer zouden kunnen heersen. Dat zouden kwantumwetten, kwantumvelden kunnen zijn, maar absolute zekerheid daarover is met het weten per heden niet te geven. Het weten over de in onze kosmos bestaande "" kwantum wereld "" is ook pas zo'n honderd jaren oud, voordien had niemand op deze aardbol van de kwantum wereld gehoord. Onvoorstelbare Verrassingen zijn dus in de toekomst bij voortschrijdend inzicht niet uit te sluiten.

Alle elementaire deeltjes bestaan uit kwantumvelden. Kwantumvelden zijn het meest elementaire dat we kennen. En indien je alles weg zou halen, houdt je toch nog kwantumvelden over die per definitie in beweging zijn. Zover reikt onze kennis, al is het wel enorm à la Jip en Janneke samengevat.

[Petra]

Ook de snaartheorie op de schop!

Hallo Petra,

Het was mij bekend dat de "' snaarhypothese "' niet de enige kanshebber is voor de Grote Verklaring. Het punt is dat geen van de momenteel bekende hypothesen empirisch gemeten kan worden op juistheid. De beschikbare meet-techniek laat het niet toe, dus vooreerst allemaal onderbouwde hypothesen.

Hi Peda.

Ik zie nu dat ik een ! schreef waar ik een ? had willen zetten.

Dit is toch wel een enorme doorbraak hoor.
Deze -zonder snaren- theorie ligt in de lijn van Einstein gedachten daarover en is wel in experimenten te testen.

Gezien in experimenten
‘Deze alternatieve theorie is aantrekkelijk voor wetenschappers om te gebruiken omdat het enorm ingewikkeld is om de snaartheorie aan praktische experimenten te koppelen. Ons idee maakt gebruik van natuurkundige principes die al experimenteel getest zijn. In andere woorden: niemand heeft ooit snaren waargenomen in experimenten, maar wetenschappers hebben zeker deeltjes gezien bij de LHC-experimenten bij CERN. Hierdoor kunnen we het gat tussen theoretische voorspellingen en experimenten gemakkelijker overbruggen.’

De snaartheorie is nooit bewijs voor gevonden maar was voorheen de enige denkbare mogelijkheid om tot een universele theorie te komen. Maar dan ontkom je niet aan Supersymmetrie.
https://www.quantumuniverse.nl/supersymmetrie

Supersymmetrie bleek namelijk een noodzakelijk theoretisch concept om fermionen vanuit het perspectief van een snaar te kunnen beschrijven. Als snaartheorie een kans zou willen maken om elektronen en quarks te beschrijven, dan is er geen ontkomen aan supersymmetrie! Na deze ontdekking heeft een goed gedeelte van de theoretische natuurkundigen zich langzaam maar zeker gestort op het bestuderen van het fenomeen supersymmetrie buiten de snaartheorie, toegepast op quantumveldentheorie-modellen zoals het standaardmodel.

[Petra]

Er is zoveel gaande dankzij voortschrijdende inzicht en technologische vindingen dat een kosmologie topic me wel tof leek.
Misschien ook leuk om de oerknal enzo hier te bespreken.

Ik zou het reserveren voor Oudjaar.

[peda]

Hallo Petra,

Inderdaad is een toetsbare hypothese tig maal beter als een niet toetsbare. Het niet toetsbare is speculatie voor liefhebbers. De snaar theorie vind ik persoonlijk wel een mooie, maar in de fysica speelt het persoonlijk mooie geen enkele rol. Binnen onze kosmos zijn er nog vele mysteries, "'buiten"' onze kosmos is er sprake van een Super- Mysterie. Eerst maar de mysteries binnen de kosmos oplossen.

[Petra]

"Eerst maar..."
Het klinkt zo makkelijk.

Ik denk dat we het als unificatietheorie nog lang met het ultieme antwoord "42" moeten doen.
Maar goed de wetenschap holt vooruit, die wie weet...

[Petra]

Een duidelijk en overzichtelijk epistel:

https://www.quantumuniverse.nl/de-puzze ... 0tuning%20

De puzzelstukjes van de theoretische fysica.

Veel natuurkundigen zien de natuur als een grote puzzel. We hebben die puzzel nog lang niet opgelost, maar verzamelen wel steeds meer stukjes. Maar hoe passen al die stukjes nu in elkaar? Het tijdschrift New Scientist maakte een overzichtelijke poster over de structuur van de moderne, fundamentele natuurkunde.

Op de poster van New Scientist wordt de huidide natuurkunde opgedeeld in principes, problemen en oplossingen. Uit elke categorie worden de zes belangrijkste voorbeelden genoemd, en belangrijker: alle verbanden tussen de verschillende principes, vragen en oplossingen worden met pijlen en verhelderende tekst aangegeven.

Oplossingen

Natuurlijk zijn nog niet alle genoemde problemen opgelost, en weten we vaak ook niet of een voorgestelde oplossing wel juist is. De categorie ‘oplossingen’ is dus verreweg de meest specualtieve. New Scientist noemt de volgende zes ideeën:

Aangepaste zwaartekrachtswetten. Zijn de wetten van Newton en Einstein op enorm grote schalen nog wel geldig?

Supersymmetrie. Deze bijzondere symmetrie is in de natuur (nog) niet waargenomen, maar zou wel een groot aantal problemen kunnen oplossen.
Een vijfde kracht. Is er naast de vier natuurkrachten die we kennen nog een vijfde?

Snaartheorie. Uitgebreid beschreven op deze site: als fundamentele deeltjes geen puntvorm hebben maar kleine snaartjes zijn, begrijpen we in één klap de quantumzwaartekracht veel beter.

Het multiversum. Is ons heelal uniek, of wonen we in een van de vele mogelijke heelallen? En zijn al die heelallen misschien ergens anders ook wel gerealiseerd?

Informatie. Een heel nieuwe kijk op de zwaartekracht zegt dat die kracht wel eens kan ontstaan uit het (her-) verdelen van informatie in het heelal. Helpt ons dat om de zwaartekracht en de quantumfysica beter te begrijpen?

[Petra]

De vraagtukken over het heelal teruggebracht tot 3 grote vragen...

https://www.volkskrant.nl/wetenschap/de ... ~bb05c8f7/

Deze drie grote vragen over het heelal hebben dringend een antwoord nodig

Door steeds preciezere onderzoeken ontstaan scheuren in het begrip van de kosmos op de allergrootste schaal. Staat de kosmologie aan de vooravond van een crisis?

Het is een duizelingwekkend idee. Het reusachtige, vermoedelijk letterlijk oneindige heelal waarin we leven kun je vangen in een wiskundig model waarin je slechts zes – of zeven, afhankelijk van wie je het vraagt – dingen vrij kunt kiezen. Draai die spreekwoordelijke knoppen in de juiste stand en het resultaat lijkt, op grote schaal, althans, als twee druppels water op het heelal zoals we dat kennen. Een plek tjokvol kolkende sterrenstelsels, talloze verre werelden, zwierige gaswolken en, ergens in een betekenisloze uithoek, deinend door de kosmos op deze betoverend blauwe knikker: wij. De mensheid.

Als je me twintig jaar geleden had verteld met hoeveel precisie we het heelal als geheel tegenwoordig kennen, had ik je niet geloofd’, zegt kosmoloog Rien van de Weijgaert (Rijksuniversiteit Groningen). ‘We zitten middenin wat mijn vakgenoten en ik het ‘tijdperk van de precisiekosmologie’ noemen’, zegt hij, waarin de mensheid voor het eerst verbazingwekkend exact de stand van de kosmische knoppen kan bepalen.
Met die knoppen stel je het zogeheten standaardmodel van de kosmologie in, Λ-CDM voor intimi. Dat model balt alle verzamelde kennis over de kosmos samen in één enkele wiskundige beschrijving.

1. We kennen slechts 5 procent van het heelal. Waaruit bestaat de overige 95 procent?
maak de balans op van alle massa en energie in het heelal, en je komt al snel tot een ontluisterende conclusie. Al het ‘spul’ dat we kennen, van de reusachtige geboortekamers van sterren uit de beroemde foto’s van ruimtetelescoop Hubble, tot de kleinste eencellige die dwarrelt door een aardse oceaan: bij elkaar opgeteld is het slechts 5 (!) procent van wat er in de kosmos moet zijn.

De rest? Een grove 25 procent is donkere materie. En de resterende 70 procent schuilt in die zo bescheiden ogende Λ in de naam van het kosmologisch standaardmodel, een symbool dat men in vakkringen gebruikt voor de zogeheten donkere energie.

Die energie is ‘donker’ omdat we het, wederom, niet kunnen zien. En omdat we ook in dit geval niet snappen wat het is. Wat we wél weten? Donkere energie doet dienst als een soort kosmische fietspomp die het heelal stukje bij beetje groter blaast.


2. Groeit het heelal sneller dan verwacht?
...knoop alle recente onderzoeken aan elkaar en het bewijs dat de uitdijing sneller verloopt dan verwacht passeert de foutgrens van een op 1,7 miljoen wél..



3. Klontert het heelal wel voldoende samen?
In vakblad Astronomy & Astrophysics vatten astronomen onlangs zeven jaar aan meetgegevens samen over hoe die materie verdeeld is en kwamen daarbij tot een opmerkelijke conclusie: het samenklonteren in dergelijke grootschalige structuren is minder goed gelukt dan je zou verwachten wanneer je met behulp van Λ-CDM de gegevens uit de achtergrondstraling vertaalt naar nu.

We hebben al donkere materie en donkere energie. Ik hoop niet dat we straks nóg een donker ding nodig hebben om dit te verklaren’, zei astronoom Michael Hudson (University of Waterloo in Canada) bijvoorbeeld tegen de populairwetenschappelijke website Quanta Magazine.

Ook Van der Schaar beaamt dat dit resultaat en het probleem van de uitdijingssnelheid de gemoederen onder kosmologen behoorlijk bezighouden. ‘Een crisis is het nog niet, maar merkwaardig is het absoluut’, zegt hij. ‘Je bent geneigd te denken dat beide problemen één gezamenlijke oorzaak hebben. Maar het is ontzettend moeilijk om dat ook te bewijzen.’

Het wachten is op nieuwe meetgegevens, zegt Silvestri. Zo komt binnenkort de zogeheten Dark Energy Survey met data die deze kwestie kunnen helpen verhelderen. ‘En verder weg, over een aantal jaar, krijgen we nieuwe instrumenten zoals ruimtesonde Euclid van Esa die de geometrie van het heelal in kaart moet gaan brengen, en de toekomstige Vera C. Rubin Observatory in Chili.’

[peda]

Het verhaal toont duidelijk aan dat ondanks ontzettend veel beschikbare kennis, het Mysterie nog verre van opgelost is. Daar wordt door velen zeer luchtig mee omgegaan, alsof alles nagenoeg pasklaar op het bordje ligt en het Mysterie van tafel is. Wanneer in de kosmos nog zoveel onverklaard is, hoe groter het Mysterie is over datgene dat mogelijkerwijze "'buiten"' ons universum is/ligt. Wat speelde zich af "'voorafgaande"' aan de "' komst "' van onze kosmos. Hoe is een status zonder tijd, ruimte, energie, massa, etc te denken ? Kortom als je het enorme niet-weten over de essenties op je in laat werken, wordt je m.i. bescheiden met het brengen van stelligheden. Stelligheden kun je je permitteren als je stevige oogkleppen opzet.

[hopper]

Een status zonder tijd, ruimte, energie, massa is niet te denken. Het kenmerkende van het denken is nu juist dat het over tijdruimte gaat.
Tijdruimte die zelfs in de spin van een zwart gat schijnt te kunnen draaien. De zwaartekracht kromt de tijdruimte dan tot een 'spin'. Ik heb dat ook maar gelezen, want het gaat mijn begrip te boven.
Het is ook de verbinding tussen de fysieke kosmos en spiritualiteit. In de fysieke kosmos is het het 'voorafgaande' in de spiritualiteit is het 'dat' wat boven de subject/object deling staat.

[peda]

Een status zonder tijd, ruimte, energie, massa is niet te denken. Het kenmerkende van het denken is nu juist dat het over tijdruimte gaat.
Tijdruimte die zelfs in de spin van een zwart gat schijnt te kunnen draaien. De zwaartekracht kromt de tijdruimte dan tot een 'spin'. Ik heb dat ook maar gelezen, want het gaat mijn begrip te boven.
Het is ook de verbinding tussen de fysieke kosmos en spiritualiteit. In de fysieke kosmos is het het 'voorafgaande' in de spiritualiteit is het 'dat' wat boven de subject/object deling staat.

Hopper,

Ik wijs er alleen maar op dat aangaande de stoffelijke "'meten= weten"' wereld de Essentie ( Mysterie ) nog zeer ver weg staat van het totale begrijpen. Daar boven uit torent dan nog eens de meta-fysica waar objectief meten= weten niet tot de mogelijkheden behoort. Vele redenen om a.h.w. rood aan te lopen wanneer er een forse stelligheid in de inbreng wordt getikt. Praten en discussie over het Mysterie prachtig, maar het Mysterie als opgelost presenteren 10*

[hopper]

Rood aanlopen vind ook plaats in ruimtetijd! Mijn punt is zoals altijd: hoe te weten wat niet te weten valt? In een zwart gat gaan kijken of we een singulariteit kunnen begrijpen, dat gaat hem niet worden. Mijn kennis van de fysieke kosmos is maar beperkt. Ik weet dat er 'tweeheid' nodig is om objecten ten opzichte van elkaar te kunnen laten existeren.

[Petra]

Het verhaal toont duidelijk aan dat ondanks ontzettend veel beschikbare kennis, het Mysterie nog verre van opgelost is. Daar wordt door velen zeer luchtig mee omgegaan, alsof alles nagenoeg pasklaar op het bordje ligt en het Mysterie van tafel is. Wanneer in de kosmos nog zoveel onverklaard is, hoe groter het Mysterie is over datgene dat mogelijkerwijze "'buiten"' ons universum is/ligt. Wat speelde zich af "'voorafgaande"' aan de "' komst "' van onze kosmos. Hoe is een status zonder tijd, ruimte, energie, massa, etc te denken ? Kortom als je het enorme niet-weten over de essenties op je in laat werken, wordt je m.i. bescheiden met het brengen van stelligheden. Stelligheden kun je je permitteren als je stevige oogkleppen opzet.

Yep.

Dat vond ik het meest opmerkelijke.. deze opmerking in het begin:

"Als je me twintig jaar geleden had verteld met hoeveel precisie we het heelal als geheel tegenwoordig kennen, had ik je niet geloofd’, zegt kosmoloog Rien van de Weijgaert (Rijksuniversiteit Groningen). ‘We zitten middenin wat mijn vakgenoten en ik het ‘tijdperk van de precisiekosmologie’ noemen".

...en dan daarna... "we kennen slechts 5%".

[Petra]

Een status zonder tijd, ruimte, energie, massa is niet te denken. Het kenmerkende van het denken is nu juist dat het over tijdruimte gaat.
Tijdruimte die zelfs in de spin van een zwart gat schijnt te kunnen draaien. De zwaartekracht kromt de tijdruimte dan tot een 'spin'. Ik heb dat ook maar gelezen, want het gaat mijn begrip te boven.
Het is ook de verbinding tussen de fysieke kosmos en spiritualiteit. In de fysieke kosmos is het het 'voorafgaande' in de spiritualiteit is het 'dat' wat boven de subject/object deling staat.

Het hele punt van die spin is... dat sommige sterrenstelsels sneller spinnen/ronddraaien dan op basis van de zwaartekracht- en relativiteitstheorie zou kunnen. (Vanwege hun massa). Juist daardoor ontstond de idee dat er nóg een andere energie moet zijn. Die donker wordt genoemd omdat het een onzichtbare energie is.

Mijn punt is zoals altijd: hoe te weten wat niet te weten valt?

Impliciet vastgesteld dus.

[Mullog]

Een status zonder tijd, ruimte, energie, massa is niet te denken. Het kenmerkende van het denken is nu juist dat het over tijdruimte gaat.
Tijdruimte die zelfs in de spin van een zwart gat schijnt te kunnen draaien. De zwaartekracht kromt de tijdruimte dan tot een 'spin'. Ik heb dat ook maar gelezen, want het gaat mijn begrip te boven.
Het is ook de verbinding tussen de fysieke kosmos en spiritualiteit. In de fysieke kosmos is het het 'voorafgaande' in de spiritualiteit is het 'dat' wat boven de subject/object deling staat.

Het hele punt van die spin is... dat sommige sterrenstelsels sneller spinnen/ronddraaien dan op basis van de zwaartekracht- en relativiteitstheorie zou kunnen. (Vanwege hun massa). Juist daardoor ontstond de idee dat er nóg een andere energie moet zijn. Die donker wordt genoemd omdat het een onzichtbare energie is.

Mijn punt is zoals altijd: hoe te weten wat niet te weten valt?

Impliciet vastgesteld dus.

hopper heeft het over "tijdruimte die zelfs in de spin van een zwart gat schijnt te kunnen draaien". Volgens mij bedoelt hij daar Frame Dragging mee, het effect dat niet alleen ruimte door massa gekromd wordt maar dat er bij een draaiende massa (¨de spin van een zwart gat") er ook een soort van draaikolk effect ontstaat. Men probeert dat experimenteel aan te tonen maar dat is nog niet met 100% zekerheid gelukt, zie bijvoorbeeld Eerste helft Einstein-test geslaagd

Wat jij bedoelt is dat de rotatiesnelheid van sterrenstelsels zo hoog is dat de sterren die erin roteren feitelijk uit het stelsel geslingerd zouden moeten worden omdat de zichtbare massa van sterrenstelsels te klein is om deze vast te houden. De oplossing die men daarvoor suggereert is dat er meer massa in het sterrenstelsel aanwezig is dan er gezien wordt (de tot op heden alleen theoretisch bestaande Donkere Materie). Dat is wat anders en er zijn ook mogelijk andere verklaringen voor dat fenomeen zoals bijvoorbeeld dat de zwaartekracht anders werkt over grote afstanden.

[hopper]

hopper heeft het over "tijdruimte die zelfs in de spin van een zwart gat schijnt te kunnen draaien". Volgens mij bedoelt hij daar Frame Dragging mee, het effect dat niet alleen ruimte door massa gekromd wordt maar dat er bij een draaiende massa (¨de spin van een zwart gat") er ook een soort van draaikolk effect ontstaat. Men probeert dat experimenteel aan te tonen maar dat is nog niet met 100% zekerheid gelukt, zie bijvoorbeeld Eerste helft Einstein-test geslaagd

Ja, dat bedoel ik. Denk niet dat ik begrijp hoe het werkt, maar de zwaartekracht buigt ruimtetijd af.
En de zwaartekracht is bij sommigen zwarte gaten zo groot dat ruimtetijd dermate gekromd is dat het in een 'spin' boven het zwarte gat draait.
Het schijnt waargenomen te zijn.

Vroeger heb ik geleerd dat zwarte gaten alles onverbiddelijk naar zich toetrekken, maar er moet ook straling zijn welke weer ontsnapt aan een zwart gat.