Balthasar schreef: ↑26 dec 2020, 13:43
Mart schreef: ↑25 dec 2020, 13:36
Maar wellicht heeft Carrier een punt dat de frase ''
die Christus werd genoemd'' niet authentiek is.
Nee dat heeft-ie niet, want de tekst leest uitstekend als tekst van Josephus, en Carrier heeft een zeer gecompliceerde hypothese met als resultaat een tekst die minder goed past bij Josephus' schrijfstijl.
Dat vind ik wat te stellig geconcludeerd. Er zijn namelijk argumenten voor en tegen te geven, waarbij ik de argumenten vóór ietwat de overhand vind hebben: de passage over Ja'akov leest niet slechts prima als tekst van Josefus, maar ook de kerkvader Origenes haalt deze passage aan en zegt verwonderd te zijn dat Josefus Jezus niet als messias zag, hetgeen vreemd zou zijn zonder enige referentie naar Jezus door Josefus. De frase ''
τοῦ λεγομένου Χριστοῦ'' kan simpel een neutrale duiding zijn om onderscheid te maken tussen deze Ἰησοῦς en de vele andere naamgenoten uit die tijd: het betreft de Jezus, die door zijn volgelingen als messias beschouwd werd. Zo komt het op me over.
Aan de andere kant staat, dat het contrast in toon waarmee Josefus de hogepriester Ananus in deze passage beschrijft (impulsief en negatief) en zoals hij Ananus in Joodse Oorlogen beschrijft (voorichtig en positief). Vergelijk de passage eens met Joodse Oorlog,
boek 4, hoofdstuk 5:2, waar Ananus juist zeer positief werd beschreven. Het contrast springt in het oog.
En ander - m.i. redelijk sterk - argument is, dat Josefus veel messiaanse claimanten noemt in z'n werken, maar nooit de term 'Christos' hanteert, behalve – opvallend genoeg - in de passages die over Jezus gaan. Dat Josefus als pro-Romeins geschiedschrijver de term 'Christos' niet gebruikt, lijkt me, gezien de politieke lading van de term, niet onredelijk.
Weer een ander argument is, dat de term λεγομένου niet alleen 'zogenaamd' hoeft te betekenen in de frase λεγομένου Χριστοῦ (... zogenaamde messias) -- een betekenis die een Christelijke schrijver inderdaad nooit zo zou hebben ingevoegd. Het kan 'genoemd' of 'gezegd te zijn' betekenen, hetgeen opvallend zo is verwoord in Mattheus 1:16, Mattheus 27:17, Mattheus 27:22 en Johannes 4:25, hetgeen als enigszins verdacht kan worden beschouwd.
Weer een andere vraag die opkomt, is wat de schrijver van de passage zou hebben bewogen het Jezus-idee voorop te stellen door het voorafgaand aan het Jakobus-idee te plaatsen.
Nog een ander argument is, dat de derde eeuwse theoloog Origenes in
Contra Celsum 1:47 schreef dat Josefus geloofde dat de val van Jeruzalem was te danken aan de executie van Ja'akov, terwijl dat helemaal niet in Joodse Oudheden staat. Deze informatie zal zijn tussengevoegd in de versie van Origenes. En hoewel deze versie niet bewaard is gebleven, lijkt het er sterk op dat christenen – net als met het Testemonium Flavianum over Jezus – met Josefus' werken hebben geknoeid. Ook hier heeft een eventueel christelijke interpolatie een duidelijk motief.
De passage leest bovendien eveneens heel natuurlijk zonder de toevoeging van Jezus – niets gaat verloren indien Jezus' naam wordt verwijderd. Aangezien het verhaal met name over Ananus gaat en niet zozeer Ja'akov, is er geen reden een extra kwalificatie toe te voegen aan Ja'akov. Een christelijke interpolatie heeft daarentegen een duidelijke beweegreden. En het is evenmin geheel helder waarom τοῦ λεγομένου Χριστοῦ nodig zou zijn om te verduidelijken wie de betreffende Ἰησοῦς zou zijn, aangezien zijn lezers wellicht weinig meer over Jezus dan over Ja'akov zouden hebben geweten.
Simpel stellen dat de frase ''
die Christus werd genoemd'' authentiek is, omdat deze uitstekend leest als tekst van Josefus, is me wat te ongenuanceerd; ook al zijn we het erover eens dat de passage over Ja'akov waarschijnlijk authentiek is.
Zionisme: de succesvolle herovering van wat van ons is – rechtvaardig, onvermijdelijk, onmiskenbaar.