Robert Frans schreef: 05 jun 2021, 10:08
J-W schreef: 04 jun 2021, 21:43Ik hoor deze uitleg vaker maar kan er helemaal niets mee. Wel leuk bedacht maar God sprak volgens de verhalen persoonlijk met Abraham en Mozes. Waarom zou hij zich niet helemaal een hen hebben kunnen "openbaren?" En waarom wel helemaal aan "ons"? Omdat wij beschaafder zijn? Was het dan niet juist de taak van die God hen wat beschaving bij te brengen, zich te onderscheiden van andere goden ipv mee te doen met de gebruikelijke wreedheden? Ik geloof daarom helemaal niets van een stapje voor stapje-openbaring. Het zijn gewoon verhalen van mensen over een lange periode. Logisch dat de laatst geschreven verhalen dan wat meer bij onze normen en waarden passen dan de oudere. En dat Hij pas later zou hebben willen laten doorschemeren dat hij er voor alle volken is lijkt mij ook niet erg logisch. Vanaf Adam had Hij er voor iedereen moeten zijn, blijven zijn, allemaal zijn schepsels. Niet eerst een willekeur voor een paar mensen en éen volk, de andere links laten liggen en laten vernietigen en vervolgens zeggen dat Hij er voor iedereen is? Je hele uiteenzetting riekt naar het goedpraten van de handelingen van de oorlogsgod uit het OT al begrijp ik wel dat je als gelovige geen andere mogelijkheid hebt wil je je geloof behouden.
Ik begrijp best wel dat niet iedereen iets met mijn uitleg kan en dat hoeft ook niet. Het is echter wel de wijze waarop veel katholieken en ook andere christenen het OT lezen.
De Bijbel is allereerst een geloofsboek en moet dus in de context van een al bestaande geloofstraditie worden gelezen. In dit geval dus het jodendom of het christendom. Ze staat dus niet op zichzelf, net zoals je bijvoorbeeld Shakespeare niet ten volle kunt begrijpen als je de Engelse cultuur destijds niet kent.
De geleidelijke openbaring resoneert daarbij behoorlijk met hoe de natuur en ook de mens zich ontwikkelt. Evolutie is immers een nog vele malen geleidelijker proces, waarbij generatie na generatie slechts kleine details in het wezen muteren. Maar het heeft wel al die miljarden jaren haar succes ruimschoots bewezen.
Ook de menselijke beschaving heeft er duizenden jaren over gedaan om zich te ontwikkelen tot wat zij nu is. Ergo: ze had al duizenden jaren lang dezelfde hersenen als wij nu hebben, voordat ze überhaupt landbouw ermee ging bedrijven. En ook dat bewijst zich, want we zijn er nog steeds en hebben al de meest dodelijke rampen, oorlogen en plagen overleefd.
Zo heeft God ook zijn openbaringen zich laten ontwikkelen. Oók bij de andere volkeren destijds liet Hij sporen van waarheid na, opdat zij Hem tastenderwijs zouden vinden (vgl. Hnd 17). Dat verklaart ook waarom je zoveel gelijkenissen met de Drie-ene God, de stervende en verrijzende Christus en zelfs Maria met het Kindje tegenkomt in andere godsdiensten.
Maar zelfs met die geleidelijke weg wist het christendom zich in slechts tweeduizend jaar over de hele wereld te verspreiden. En staat zij nog steeds sterk, ondanks alles wat er binnen en buiten haar aan kwaad gebeurd is. In de tijdsspanne van de hele geschiedenis van de mensheid is dat eigenlijk weer heel kort.
Maakt dit onze voorouders dan minderwaardig, omdat zij 'nog niet zover' zouden zijn als wij? Nee, want God geeft een ieder wat hij of zij nodig heeft. Daarbij zullen wij in andere dingen weer zwakker staan dan onze voorouders en is er bij ons wellicht ook veel geestelijke en niet zelden ook natuurlijke kennis weer verloren gegaan.
Uiteindelijk kan niemand ergens op roemen, hebben we allemaal Gods genade en barmhartigheid nodig. En die geeft Hij ten overvloede, ieder naar de eigen mogelijkheden, maar uiteindelijk zelfs die mogelijkheden overstijgend.
Abraham, Isaak en Jakob worden niet voor niets als geloofshelden afgebeeld, ook al zouden zij nog niet de volle Openbaring hebben ontvangen. Want niet het weten is bepalend of je een goede gelovige hebt, maar de liefde voor God en je naasten. En die liefde is universeel en voor elk mens te begrijpen, of je nu in een tribale stam woont of in een machtige natiestaat.
Zoals Thomas van Kempis zegt: ik zou liever berouw voelen, dan de definitie van berouw weten.
Ergo: het zou eigenlijk helemaal niet zo vreemd zijn om te veronderstellen dat wij ons nu juist te snel ontwikkelen en teveel tegelijkertijd willen. Dat wij veel te gejaagd en te gehaast zijn en in onze ambities zo min mogelijk rekening willen houden met hen die (nog) niet zo ver zijn.
Dat we onszelf ook letterlijk gek maken met al die razendsnelle, nauwelijks nog bij te houden ontwikkelingen en al die informatiebombardementen waar we ons dagelijks aan blootstellen.
God treuzelt dus niet, maar wij hebben misschien wel gewoon veel te veel haast, waardoor alles wat zich niet aan onze moderne, snelle leefwijze aanpast, wel traag lijkt te gaan.
Waar al vanaf het ontstaan van de mensheid het heel normaal was dat de ouderen de jongeren onderricht gaven en lieten profiteren van hun ervaringen, is het de laatste paar eeuwen steeds meer andersom gedraaid, waardoor veel ouderen zich zelfs nu wat nutteloos en eenzaam voelen.
God stelt daar een 'heilige traagheid' tegenover. Ja, de mensheid moet veranderen, zij moet gered worden uit de klauwen van het kwaad en onrecht moet krachtig worden bestreden, maar de voltooiïng van zijn Rijk gebeurt ziel voor ziel, hart voor hart, zowel heel herkenbaar als heel vernieuwend.
Adam en Eva gaan dan ook niet zozeer over twee personen. Wij allen zijn Adam en Eva. Het is een mythologisch verhaal dat op eenvoudige, beeldende wijze de menselijke natuur in relatie tot God en de schepping schildert en hoe die relatie verbroken is geraakt.
Het OT en het NT verhalen vervolgens hoe God de mens inderdaad langzamerhand en geleidelijk weer terugroept, beginnende bij een volk, maar uiteindelijk de hele aarde bereikend.
Zonder de vrije wil van de mens te doorbreken, zonder de mens angst aan te jagen, zonder te onweerstaanbaar en te onbegrijpelijk te worden. Hij sluit dus aan bij de culturen van de mens, om vervolgens deze langzaam te vormen naar zijn wil. Zodat de mens niet angstig zich verbergt, zodat de mens Hem kan blijven volgen, maar ook zodat de mens samen met Hem steeds meer boven zichzelf uitstijgt.
Hij laat de mens dus aanvankelijk zijn oorlogen voeren en Hem daartoe aanroepen. Hij laat de mens zijn koningen aanstellen, zijn steden bouwen en zijn slaven houden. Dat vinden wij raar, omdat wij altijd snelle, directe veranderingen willen. Wat nú kwaad is, moet nú direct bestreden worden. Maar hoeveel schade hebben wij daarmee misschien al niet toegebracht aan 'afwijkende' culturen en gemeenschappen? Kijk alleen al naar vele landen die nu verscheurd zijn door oorlog en terrorisme, omdat wij daar nú democratie wilden brengen!
Maar God laat het niet daarbij. Dat Hij iets toestaat, betekent niet dat het voor altijd zo moet blijven. Hij vormt zijn geloofsgemeenschappen steeds meer naar zijn beeld, steeds meer naar Christus' evangelie van liefde en compassie. Met horten en stoten door onze zondige neigingen, maar het gebeurt wel. De Kerk van nu is weliswaar dezelfde als de Kerk van toen, maar toch ook weer heel anders. Ook zij blijft zich hervormen.
En zo werkt Hij ook in elke gelovige. Ook bij jou zal Hij zich nooit zodanig onweerstaanbaar uiten, dat je vrije wil uitgeschakeld wordt. Hij zal zich altijd begrijpelijk uiten, binnen de cultuur en denkwijzen waarin jij leeft, en van daaruit jouw denken en doen steeds meer omvormen naar zijn liefde. Hij zal jouw grenzen zowel respecteren als verleggen, stukje bij beetje, zodat uiteindelijk ook het nieuwe en het onbegrijpelijke jou vertrouwd wordt.
Hij overweldigt niet, maar nodigt uit. Hij sleurt je niet mee, maar reikt je de hand. Hij wil jou niet door revoluties en cancel-culturen wegrukken uit de wortels van jouw bestaan, maar wil je wortels stukje bij beetje enten op de Bron van het leven, zodat je kunt volgroeien tot een prachtige boom, die honderd- tot duizendmaal vruchtdraagt.